Οι πρωταγωνιστές μιας άλλης Ελλάδας

Το 2008 ήταν η χρονιά τους.
Διακρίθηκαν σε παγκόσμιους διαγωνισμούς, επέστρεψαν από διεθνείς διοργανώσεις με μετάλλια και βραβεία, πήραν το «εισιτήριο» για φημισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού.
Εκπρόσωποι μιας «άλλης» Ελλάδας, μακριά από σκάνδαλα, σκοπιμότητες και στείρες αντιπαραθέσεις, που σπάνια «κερδίζει» χρόνο και χώρο στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων και τις σελίδες των εφημερίδων.
Νέα παιδιά με όρεξη για δουλειά και διάθεση να προσφέρουν στον τόπο τους. Καταξιωμένοι επιστήμονες που διαπρέπουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με λαμπρό παρόν, ελπίδες, αγωνίες και όνειρα για ένα καλύτερο μέλλον. Δέκα πρόσωπα που ξεχώρισαν μέσα από τις επιτυχίες και τη δύναμη που επέδειξαν τη χρονιά που πέρασε στέλνουν μέσω του ΕΤ.Κ μηνύματα αισιοδοξίας για το νέο έτος και ζητούν από την Πολιτεία να δώσει επιτέλους «ψήφο εμπιστοσύνης» στη νέα γενιά.
Καθένας από αυτούς είχε κεντρίσει με τα επιτεύγματά του το ενδιαφέρον του ΕΤ που τα παρακολούθησε από κοντά και πρόβαλε τις προσπάθειες και τις διακρίσεις αυτών των παιδιών. Η ανάδειξη τέτοιων σημαντικών γεγονότων μάς θυμίζει ότι υπάρχει και η άλλη όψη του νομίσματος. Αυτή της αισιοδοξίας, της συστηματικής δουλειάς, της καταξίωσης μέσα από τα αποτελέσματα. Αυτή ακριβώς η γόνιμη πλευρά της όχθης αποτυπώθηκε στις σελίδες της εφημερίδας μας το περασμένο έτος.

Ο 17χρονος της πρώτης σελίδας. Νικος Πασσαλης, μαθητης, 17 ετωνΠριν από λίγους μήνες κέρδισες το πρώτο ειδικό βραβείο του EIROForum. Ποια ήταν η συνέχεια;Ενδιαφέρθηκαν για το project που παρουσίασα ο καθηγητής κ. Λάλης από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και ο καθηγητής κ. Μαργαρίτης από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Με κάλεσαν μάλιστα και στο Πανεπιστήμιο για να συζητήσουμε. Αυτή ήταν η μεγαλύτερη αναγνώριση για μένα. Επίσης, επικοινώνησε μαζί μου ο Πρόεδρος της Βουλής για να με συγχαρεί και να μου ανακοινώσει ότι θα βραβευθώ από το Κοινοβούλιο. Ο βασικός στόχος μου δεν άλλαξε. Θέλω να σπουδάσω Πληροφορική και συνεχίζω την έρευνα πάνω στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.Υπάρχουν ευκαιρίες για τους νέους επιστήμονες στην Ελλάδα;Δυνατότητες υπάρχουν, σίγουρα όμως είναι λιγότερες απ’ ό,τι στο εξωτερικό. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ουσιαστικό ενδιαφέρον για την έρευνα.Γιατί εξεγείρονται οι νέοι;Αν δεν γινόταν αυτό θα έπρεπε να φοβόμαστε! Αναμενόμενο ήταν. Τα τελευταία γεγονότα είχαν χαρακτηριστικά κοινωνικής εξέγερσης. Οταν βλέπεις τα δικαιώματα και τις ελπίδες σου να καταπατούνται αντιδράς. Συμμετείχα κι εγώ στις εκδηλώσεις, όσο μπορούσα. Κάποιοι το παράκαναν βέβαια, τα επεισόδια σίγουρα δεν είναι ο σωστός τρόπος για να εκφράσεις την αντίθεσή σου σε οτιδήποτε. Ακόμα κι αν καλύπτονται από ιδεολογικό μανδύα.

«Με κινητοποιεί η ιδέα της προσφοράς»
Ευαγγελια Τονια, συνθετρια κλασικης μουσικης, 23 ετων. Ονειρό της είναι να βάλει το δικό της λιθαράκι στο μουσικό πολιτισμό της χώρας μας. «Αυτός είναι ο μεγαλύτερος στόχος μου. Με κινητοποιεί η ιδέα της προσφοράς στην πατρίδα μου». Η διαδρομή της στη σύνθεση κλασικής μουσικής είναι γεμάτη διακρίσεις και βραβεία. Γεννημένη στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας, με σπουδές στο ΑΠΘ και διδακτορικό -σε εξέλιξη- στο Εδιμβούργο, «μετράει» ήδη εννέα βραβεία σε διεθνείς και πανελλαδικούς διαγωνισμούς και έχει τιμηθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρ. Παπούλια.Πριν από λίγες μέρες η Ενωση Ελλήνων Κριτικών Μουσικής τής απένειμε τον τίτλο του «Καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου καλλιτέχνη».Η ίδια πάντως πιστεύει ότι η μουσική τέχνη στην Ελλάδα παραμένει στο περιθώριο.«Οι παγκόσμιες πρωτιές φαίνεται ότι δεν έχουν μεγάλη σημασία. Αυτές οι ειδήσεις ακούγονταιγια λίγο και στη συνέχεια ξεχνιούνται». Ωστόσο, δεν απογοητεύεται. Συνεχίζει την προσπάθειά της με τον ίδιο ζήλο. «Πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει πολλές δυνατότητες. Θλίβομαι με τα δυσάρεστα γεγονότα που σημάδεψαν το τέλος του 2008. Η χώρα μας μπορεί και πρέπει να ξαναγεννηθεί μέσα από τις στάχτες της.Με μπροστάρηδες τους νέους ανθρώπους και όχι εκείνους που προσπαθούν σε κάθε ευκαιρία να καπηλευτούν τους αγώνες τους».

Ελπίδα πάνω από τα αποκαΐδια της Ηλείας.
Σπυριδουλα Σιορδινη, μαθητρια, 16 ετωνΟ πατέρας της Γιάννης Σιορδίνης ήταν ένα από τα θύματα των πυρκαγιών της Ηλείας. Η Σπυριδούλα μεγάλωσε απότομα. Στα 15 της. Εκλαψε, κλείστηκε στον εαυτό της, οργίστηκε, αλλά βρήκε τη δύναμη να προχωρήσει. Μαθήτρια Λυκείου πλέον, και μάλιστα από τις καλύτερες, θεωρεί υποχρέωσή της να προσφέρει στον τόπο της. Ως μέλος της περιβαλλοντικής ομάδας του σχολείου της ήθελε να γίνουν δενδροφυτεύσεις στις περιοχές που κάηκαν. Με τους συμμαθητές της, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην ξεχαστεί η καταστροφή. «Προσπαθήσαμε να προβάλουμε το θέμα, για να κρατήσουμε “ζωντανά” τα χωριά μας. Δώσαμε συνεντεύξεις, συμμετείχαμε σε εκδηλώσεις, πήραμε διάφορες πρωτοβουλίες σε συνεργασία και με το Δημαρχείο». «Εστω κι αν δεν ενδιαφέρθηκε κανείς για μας. Οταν έσβησαν τα φώτα, μας ξέχασαν. Κανείς δεν μας επισκέφθηκε, δεν μας τηλεφώνησε, δεν ρώτησε για τα προβλήματά μας. Απλώς άφησαν το χρόνο να κάνει τη δουλειά του. Δεν πειράζει όμως, έτσι κι αλλιώς θα τα καταφέρουμε και μόνοι μας.

Δεν θέλουμε τον οίκτο τους», λέει στον ΕΤ.Κ.Πρωταθλητής στο «Imagine Cup 2008».
Αντωνης Πλατανιος, μαθητης, 17 ετων.Ποτέ δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι η αγάπη του για τους υπολογιστές και τα ηλεκτρονικά συστήματα θα του έδινε την «πρωτιά» στον διαγωνισμό «Imagine Cup 2008» της Microsoft, με θέμα το περιβάλλον. Ο 17χρονος Αντώνης σχεδίασε το οικολογικό σπίτι του μέλλοντος. Ενα σύστημα εξοικονόμησης ενέργειας από ηλεκτροβόρες οικιακές συσκευές, με αισθητήρες και μικροελεγκτές με ασύρματη διασύνδεση και κεντρικό έλεγχο από ηλεκτρονικό υπολογιστή. «Ενα έξυπνο σπίτι που ελέγχει την κατανάλωση πετρελαίου, νερού και ρεύματος». Προσπαθεί να τελειοποιήσει τα αγγλικά του για να σπουδάσει ηλεκτρολόγος μηχανολόγος ηλεκτρονικών υπολογιστών στο MIT. Οι διθυραμβικές κριτικές που εισέπραξε στο διαγωνισμό άνοιξαν νέους ορίζοντες στη ζωή του. Η Microsoft τού πρότεινε συνεργασία από το καλοκαίρι. «Δεν έχω πάρει ακόμα την τελική μου απόφαση, αλλά δεν αποκλείεται να δεχτώ. Το σκέφτομαι σοβαρά». Ο ΟΣΚ θέλει να εφαρμόσει το σύστημα εξοικονόμησης ενέργειας σε σχολεία στο Φάληρο, πανεπιστήμια του εξωτερικού του ζήτησαν να συμμετέχει σε project για την κατασκευή οικολογικών νησιών και σε λίγο καιρό θα παραλάβει μία επιταγή 1.000 ευρώ από τη Βουλή. «Το θέμα του ΟΣΚ προχωράει. Τα υπόλοιπα παραμένουν ανοικτά, επειδή αυτή την περίοδο δουλεύω πάνω στο δεύτερο κομμάτι του προγράμματος, που αφορά στις δασικές πυρκαγιές».

«Θα συνεχίσω να πρωτοστατώ σε καταλήψεις»
Κυριακος Αξιωτης, μαθητης, 15 ετων. Είναι μικρός αλλά… θαυματουργός. Με εξασφαλισμένη τη θέση του στο Πανεπιστήμιο που επιθυμεί, εξαιτίας της διάκρισής του σε διεθνείς διαγωνισμούς και στην εθνική Ολυμπιάδα Μαθηματικών, ο 15χρονος Κυριάκος πρωτοστατεί στις καταλήψεις του 2ου Λυκείου Γέρακα, βγάζει 19,9 στην Α’ Λυκείου και ονειρεύεται μεταπτυχιακό στο ΜΙΤ. «Συμμετέχω σε εγχώριους και διεθνείς διαγωνισμούς, όχι όμως για να αποκομίσω οφέλη. Για τον εαυτό μου το κάνω. Η συμμετοχή στους διαγωνισμούς σε κάνει καλύτερο άνθρωπο. Αποκτάς εμπειρίες και γνώσεις. Κάνεις παρέα με άτομα που έχουν τα ίδια ενδιαφέροντα και μοιράζεσαι απόψεις». Το καλοκαίρι θα συμμετάσχει στην αναμέτρηση των «πληροφορικάριων» στη Βουλγαρία. Μοναδικό του παράπονο; «Δεν μας βοηθάει κανείς. Στο εξωτερικό λειτουργούν εργαστήρια μελέτης. Στη Βουλγαρία υπάρχουν ειδικά μαθηματικά σχολεία που προετοιμάζουν μαθητές για τη συμμετοχή τους σε διαγωνισμούς. Στη Ρουμανία και τη Σερβία τα παιδιά μελετούν όλο το χρόνο, παράλληλα με τα σχολικά μαθήματα». Για τις επιτυχίες του αισθάνεται περήφανος. Οχι όμως και για τη χώρα στην οποία μεγαλώνει. «Η οικονομική κατάσταση είναι πολύ άσχημη. Και η απουσία κρατικής ασφάλειας πρωτοφανής. Μέχρι να αλλάξουν αυτά, θα συνεχίσω να πρωτοστατώ σε καταλήψεις και διαμαρτυρίες».

Η ιατρική ήταν στο… DNA της.
Δεσποινα Σανουδου, μοριακη βιολογος ετών 30Στις πανελλαδικές δεν τα κατάφερε. Αλλά αργότερα τη δέχθηκαν στο Cambridge. Και στο Harvard ως λέκτορα της Ιατρικής. «Εκεί νιώθεις ότι βρίσκεσαι στον κέντρο των εξελίξεων. Δεν περιμένεις να έρθει το κύμα και να σε παρασύρει». Στην Αθήνα επέστρεψε το 2004, για μια θέση στο Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών. Πριν από λίγο καιρό ανακηρύχθηκε επίκουρη καθηγήτρια Φαρμακολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Στα 30 της, έχει κερδίσει το βραβείο της Unesco – L’ Oreal στον τομέα των βιοεπιστημών για νέους επιστήμονες.Πέρυσι βραβεύτηκε από την Πανελλήνια Ενωση Βιοεπιστημών και την Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία και κέρδισε μία υποτροφία από τη European Society For Human Genetics. Το ερευνητικό έργο της εστιάζεται σήμερα στη Φαρμακογενομική, πώς δηλαδή το DNA μας καθορίζει την ανταπόκρισή μας στα διαφορετικά φάρμακα και ποιες είναι οι ιδανικές θεραπείες για έναν ασθενή.

Τα μαθηματικά τον… έστειλαν στο Cambridge.
Νικος Ρωμανιδης, φοιτητης Μαθηματικων, 19 ετων«Στο εξωτερικό είναι όλα διαφορετικά. Περισσότερες ευκαιρίες για τους νέους ανθρώπους, καλύτεροι μισθοί. Είμαι μόλις λίγους μήνες στην Αγγλία, αλλά ήταν αρκετοί για να βγάλω τα συμπεράσματά μου». Ο Νίκος είναι φοιτητής μαθηματικών στο Cambridge. Το εισιτήριο για ένα από τα φημισμένα πανεπιστήμια της Ευρώπης το εξασφάλισε ύστερα από τη συμμετοχή και τη διάκρισή του στην τελευταία Βαλκανιάδα Μαθηματικών. Τα Μαθηματικά είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του. «Ευστροφία χρειάζεται μόνο και να αφήνεις τη φαντασία σου να οργιάσει». Στα 19 του, «μετράει» επτά μετάλλια σε διεθνείς και εγχώριους διαγωνισμούς. «Είχα την ευκαιρία να επιλέξω όποιο πανεπιστήμιο ήθελα, λόγω των επιδόσεών μου. Αλλά το Cambridge ήταν ο μεγάλος στόχος μου. Και νιώθω δικαιωμένος για την επιλογή μου. Ολα από την παιδεία αρχίζουν τελικά».
Την ημέρα της δολοφονίας του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου βρισκόταν στην Αγγλία. «Εμαθα τι γινόταν και δεν μου έκανε εντύπωση. Κατανοώ την αντίδραση του κόσμου, την εναντίωσή τους στο σύστημα και στους πολιτικούς, που έχουν τη μεγαλύτερη ευθύνη για όσα δυσάρεστα συμβαίνουν στη χώρα μας.Και εμείς έχουμε ευθύνη που δεν φροντίσαμε να αλλάξουμε την κατάσταση. Αλλά σίγουρα το δικό μας μερίδιο είναι μικρότερο. Δεν είναι δυνατόν να τελειώνεις το ΕΜΠ και να μην μπορείς να βρεις δουλειά. Δεν υπάρχουν ευκαιρίες για τους νέους στην Ελλάδα».

Η Γιουζγιάν «έσπασε» το ταμπού.
Γιουζγιαν Τζεβατογλου, φοιτητρια, 21 ετων. Δυναμική και ανήσυχη προσωπικότητα. Η Γιουζγιάν Τζεβάτογλου κατάφερε από πολύ νωρίς να απεγκλωβιστεί από τα ταμπού της «γκετοποιημένης» κοινωνίας των Ρομά. Οχι επειδή δεν σέβεται τις ρίζες και την καταγωγή της. Αλλά επειδή έχει όνειρα. Να γίνει κοινωνική λειτουργός και να δώσει ένα χέρι βοήθειας στις «Ρόμισσες» της ηλικίας της, ώστε να μορφωθούν και να μη φοβούνται.«Να κάνουν ένα βήμα μπροστά, για να σταματήσει ο κόσμος να τις θεωρεί “πληγή” των πολιτισμένων αστικών κοινωνιών τους». Σήμερα, η 21χρονη Γιουζγιάν συνεχίζει τις σπουδές της στο τμήμα Κοινωνικής Υπηρεσίας στα ΤΕΙ Αιγάλεω και εργάζεται σε γνωστή αλυσίδα ταχυφαγείων στην Ομόνοια. Στον ελεύθερο χρόνο της παρακολουθεί θεατρικές παραστάσεις, βλέπει ταινίες στον κινηματογράφο και μελετά βιβλία ψυχολογικού και κοινωνιολογικού περιεχομένου. Με βασικό «όπλο» τις εμπειρίες που αποκόμισε από το «σχολείο του δρόμου» και την πολυετή δουλειά στα φανάρια, ψάχνει για μια θέση εργασίας ανάλογη των προσδοκιών της. Πριν από λίγους μήνες, το «κινητό συνεργείο» του κ. Ν. Νικολόπουλου τη βοήθησε να κάνει ένα από τα όνειρά της πραγματικότητα. «Μου ζήτησαν να συμβάλω στο φιλανθρωπικό έργο τους. Κάθε μέρα επισκέπτονται δύο διαφορετικούς καταυλισμούς και βοηθούν Τσιγγανάκια να μάθουν ελληνικά». Η ίδια δηλώνει πρόθυμη να στηρίξει την προσπάθειά τους με όποιον τρόπο μπορεί.

«Παιδιά που έρχονται από το μέλλον»
Χαραλαμπος Ταϊγανιδης, παραολυμπιονικης. Το 2008 ήταν μια καλή χρονιά για σας.Από τις καλύτερες της ζωής και της καριέρας μου. Εκπλήρωσα ένα μεγάλο όνειρό μου. Δούλεψα σκληρά, στερήθηκα πολλά, αλλά με τη βοήθεια της οικογένειας και του προπονητή μου κατάφερα να γυρίσω από το Πεκίνο με έξι μετάλλια. Αυτοί οι Αγώνες ήταν διαφορετικοί. Ο κόσμος και τα ΜΜΕ ενδιαφέρθηκαν για μας, παρακολούθησαν τις προσπάθειές μας, χάρηκαν με τις επιτυχίες μας. Δεν μπορεί κανείς να καταλάβει πόσο σημαντικό είναι για έναν αθλητή να ξέρουν οι δικοί του άνθρωποι ότι πέτυχε το στόχο του, να χαρούν μαζί του. Το 2004 δεν ήταν έτσι. Ολοι μάς αντιμετώπιζαν με καχυποψία. Στο Πεκίνο αποδείξαμε, όλα τα μέλη της αποστολής, ότι δεν είμαστε «αθλητές - πυροτεχνήματα».Το 2009 περιμένετε…Σε προσωπικό επίπεδο, τη γέννηση του δεύτερου παιδιού μου, το Πανευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Σε όλους τους Ελληνες, όμως, εύχομαι αυτή τη χρονιά να γίνουν ορισμένα βήματα μπροστά. Να στραφεί η Πολιτεία στη νέα γενιά, να την εμπιστευτεί. Ακούω πολλές φορές πολιτικούς αλλά και απλούς πολίτες να κρίνουν τους νέους και να αποδοκιμάζουν τις επιλογές τους. Αλλά τα παιδιά που είναι σήμερα στους δρόμους έρχονται από το μέλλον. Νομίζω ότι είναι η ώρα να σκύψουμε όλοι το κεφάλι και να ακούσουμε αυτά που έχουν να μας πουν.

Το «χρυσό μετάλλιο» του ΜΙΤ. Δημήτρης Παπαδημητριου, μαθητης, 17 ετων. Στα 17 του έχει ήδη εξασφαλίσει υποτροφία για το ΜΙΤ, ύστερα από πρόταση της Μαθηματικής Εταιρείας. «Συνεχίζω όμως να διαβάζω και να είμαι επιμελής στα μαθήματα του σχολείου κι ας μην έχω πια το άγχος των πανελληνίων εξετάσεων». Τα Σαββατοκύριακα πηγαίνει για μπάσκετ, παίζει κιθάρα και σκάκι. «Για όλα υπάρχει χρόνος. Αν θέλεις, προλαβαίνεις». Μαθητής της Γ’ Λυκείου σήμερα, ο Δημήτρης είχε δείξει από μικρός τις δυνατότητές του. Από το 2006, που κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στην Ολυμπιάδα Μαθηματικών του Βιετνάμ. «Ηταν πολύ μεγάλη ικανοποίηση για μένα. Το μετάλλιο μου άνοιξε την πόρτα για το Πολυτεχνείο. Από εκεί θα αρχίσω τις σπουδές μου.Και στη συνέχεια θα προσπαθήσω να φύγω στο εξωτερικό για μεταπτυχιακά. Και με τα οικονομικά θα ήθελα να ασχοληθώ». Οι κινητοποιήσεις των μαθητών μόνο αδιάφορο δεν τον αφήνουν. «Οσο μπορώ, παρακολουθώ τι συμβαίνει. Και τις διαδηλώσεις και τις πορείες. Εχουν ένα σκοπό, δεν γίνονται τυχαία. Μόνο τα επεισόδια με στεναχωρούν. Χαλάνε την εικόνα».
ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΚΟΝΤΟΣ, ΜΙΚΑ ΚΟΝΤΟΡΟΥΣΗ