Ο διάλογος ανθρώπου και ηλεκτρονικού υπολογιστήρος

Ο διάλογος ανθρώπου και ηλεκτρονικού υπολογιστήρος

Μια νέα κοινωνία επί θύραις

Η Παιδεία είναι το πρώτον και μέγιστον μέλημα του ΄Εθνους. Τι επιβάλλεται να γίνη επειγόντως. Μετά τον «Χρυσούν Αιώνα» ο «Αιών του ηλεκτρονικού υπολογιστήρος»

Εις τας 3 Φεβρουαρίου τ.ε. (1969) ήρχισεν εν επισήμω τελετή, η δευτέρα εκπαιδευτική περίοδος του Κέντρου Σπουδών Προγραμματισμού Ηλεκτρονικών Υπολογιστήρων, το οποίον έχει οργανωθή υπό της Εθνικής Επιτροπής Μηχανολογιστικής Οργανώσεως (ΕΕΜΟ) του Υπουργείου Συντονισμού.

Εις την νέαν σειράν μαθημάτων, ήτις λαμβάνει χώραν  εις χώρον του κτιρίου Βιολογίας του Κέντρου Πυρηνικών Ερευνών «Δημόκριτος» φοιτούν 100 περίπου μαθηταί, Υπάλληλοι Δημοσίων Υπηρεσιών και Στρατιωτικοί.

Κατά τα εγκαίνια της Η’ αυτής σειράς σπουδών, μεταξύ των άλλων επισήμων, ωμίλησεν και ο Καθηγητής της Ηλεκτρονικής Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μιχαήλ Αθ. Αναστασιάδης, Πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Φυσικών, καθώς και Πρόεδρος της ΕΕΜΟ.

Ο «Φυσικός Κόσμος» (τεύχος 12 - Φεβρουάριος 1969)  δίδει κατωτέρω, προς ενημέρωσιν των αναγνωστών του, ευρείαν περίληψιν της ομιλίας του κ. Μιχ. Αναστασιάδη, ο οποίος με αδράς γραμμάς σκιαγραφεί το επερχόμενον μέλλον της επομένης 10ετίας τονίζει την αδήρητον ανάγκη της αναπτύξεως της Παιδείας, δίδει εναργώς σαφείς κατευθύνσεις και εύχεται όπως η Ελλάς ενταχθή εις την χορίαν των πρωτοποριακών Εθνών της αυριανής κοινωνίας

… Αντιθέτως προς όσα φιλοπαιγμόνως  ισχυρίζεται το λαϊκόν ανέκδοτον, ο Θεός είναι βαθύτατα δημοκράτης. Διένειμε τας πνευματικάς ικανότητας σχεδόν ισοτίμως εις όλον τον κόσμον. Δεν εδημιούργησε διακρίσεις μεταξύ πλουσίων και πτωχών, μεταξύ μεγάλων και μικρών κρατών όσον αφορά τας πνευματικάς ικανότητας.

Υπάρχουν άτομα με την «σφραγίδα δωρεάς» τόσον εις τα μεγάλα όσον και εις τα μικρά κράτη. Η διαφορά αρχίζει εις τας μεθόδους διαχειρίσεως και καλλιεργείας αυτού του θείου δώρου. Ούτω, κράτη τα οποία αδιαφορούν και αφήνουν να διαρρεύση το μέγα τούτο αγαθόν, είναι ασφαλώς κράτη μικρά, οσονδήποτε μέγας και αν είναι ο πληθυσμός των. Αντιθέτως, κράτη μεγάλα είναι εκείνα τα οποία καταλλήλως και επιτυχώς διεχειρίσθησαν τας πνευματικάς αρετάς των πολιτών των, καθώς και τας λοιπάς ικανότητας, ανεξαρτήτως εμβαδού επιφάνειας και αριθμού κατοίκων. Εις την κατηγορίαν αυτήν ανήκεν, άλλοτε, η Ελλάς. Εις αυτήν οφείλει να ανήκη αύριον.

Αλλά ποιον είναι το επερχόμενον αυτό αύριον και πως επιβάλλεται από τούδε και επειγόντως να οπλίση το κράτος τους πολίτας του, δια να καταστή η Ελλάς ισχυρόν, αξιόμαχον και ετοιμοπόλεμον κράτος;

Το αύριον της ανθρωπότητος, όσον βαθύτατα διάφορον και εάν είναι του σημερινού, δεν είναι καθόλου εις ημάς άγνωστον. Η ενατένισις προς αυτό μας αποκαλύπτει, κατ’ αρχήν, τα τρία βασικά του γνωρίσματα: α) την αστικοποίησιν, β) την γενίκευσιν του βιομηχανικού αυτοματισμού και, γ) την επανάστασιν εις τα μέσα και τας μεθόδους ενημερώσεως.

‘Όπως ορθώς πρόεβλεπεν ο Ουέλς ο μέγιστος των πολέμων ήρχισεν ήδη.

Ο μέγας και αδυσώπητος και ολοκληρωτικός πόλεμος μεταξύ Παδείας και Καταστροφής εκηρύχθη και αι μάχαι προφυλακών ευρίσκονται εν πλήρει εξελίξει.

Η μεγίστη συγκέντρωσις πληθυσμών εις τα αστικά κέντρα, η αλματώδης ανάπτυξις της αυτοματοποιημένης βιομηχανίας και κυρίως ο πλούτος της ενημερώσεως, η αφθονία των πληροφοριών, η ευχέρεια της επικοινωνίας κ.λ. , όλα αυτά συγκλίνουν και συνασπίζονται , χαλκεύοντας την δεσποτείαν ενός νέου μέσου, ενός νέου οργάνου το οποίον είναι ο Ηλεκτρονικός Υπολογιστήρ.

Η τεχνολογία του ηλεκτρονικού υπολογιστήρος και των συστημάτων πληροφορήσεως, εκφράζουν  την νέαν φυσιογνωμίαν του κόσμου της επί θύραις δεκαετίας.

Η φαντασία, η έμπνευσις, η διαίσθησις, η σύλληψις ιδεών, όλα αυτά τα γνωρίσματα του πνεύματος, θα έχουν του λοιπού βοηθόν και συμπαραστάτην απαραίτητον, την απέραντον μνήμην και την ατραπιαίαν υπολογιστικήν ικανότητα του ηλεκτρονικού εγκεφάλου.

Αυτός ο εντελώς νέου τύπου συνδυασμός ανθρωπίνου και ηλεκτρονικού εγκεφάλου, όστις αλληλοσυνδυάζεται χωρίς ποτέ να αλληλοκαταργήται, θα δημιουργήση μίαν άγνωστον, έως τώρα, πνευματικήν διάστασιν, ήτις και θα αποτελέση το κύριον γνώρισμα του κόσμου που έρχεται.

Όταν τεθούν, εις την κοινήν χρήσιν υπολογιστήρες των οποίων η μνήμη θα αποθηκεύη το σύνολον του περιεχομένου όλων των βιβλιοθηκών του κόσμου ανεξαιρέτως όταν οι ηλεκτρονικοί υπολογιστήρες θα αρχίσουν να εργάζωνται με τον ρυθμόν μιας συνήθους μεταξύ ανθρώπων συνομιλίας, όταν ο μερισμός του χρόνου εκμεταλλεύσεως των κεντρικών αυτών οργάνων θα είναι τόσος ώστε να εξυπηρετούνται ταυτοχρόνως, κατά τα ανθρώπινα μέτρα, εκατοντάδες συνομιλητών, τότε η σημερινή κοινωνία θα φαίνεται τόσον παρωχημένη, όσον από πλευράς τεχνικών μέσων μας φαίνεται σήμερον μεμακρυσμένη η κοινωνία της λαμπροτέρας ίσως περιόδου της ανθρωπότητος: του Ε’ π. Χ, αιώνος.

Και όπως ο αιών εκείνος ανέλαμψεν εις πνευματικότητα δι’ άλλων μέσων και μεθόδων, ο αυριανός ιδικός μας θα τείνη προς το αυτό αποτέλεσμα χάρις εις τους ηλεκτρονικούς υπολογιστήρας.

Εν προκειμένω, το σπουδαίον και μη επιδεχόμενον ουδεμίαν αναβολήν είναι το ότι όλα τα προαναφερθέντα είναι χρονικώς εγγύτατα ημών. Παρήλθεν από μακρού η εποχή κατά την οποίαν μεταξύ μιας εφευρέσεως και της γενικεύσεως της χρήσεως της παρήρχοντο δεκάδες ετών.

Αν η φωτογραφία απήτησεν 150 έτη δια να γίνη κοινόν κτήμα, αι κρυσταλλολυχνίαι απήτησαν μόνον 6 έτη, τα δε ενσωματωμένα ηλεκτρονικά κυκλώματα, τα οποία ωδήγησαν εις την διαμόρφωσιν της τεχνολογίας της τρίτης των ηλεκτρονικών υπολογιστήρων, απήτησαν μόνον 3.

Ήδη η βιομηχανία των ηλεκτρονικών υπολογιστήρων κατασκευάζει μνήμας με χωρητικότητα χιλίων δισεκατομμυρίων σημείων, δηλαδή δεν απέχει υπερμέτρως του ορίου του ενός εκατομμυρίου δισεκατομμυρίων σημείων των εν τω Κόσμω πληροφοριών, ικανούς να συνδιαλέγωνται ταυτοχρόνως με 250 συνομιλητές.

Ούτω η νέα αυτή κοινωνία, η κατά κυριολεξίαν αυριανή κοινωνία της δεκαετίας 1970 -1980, η κοινωνία του διαλόγου ανθρώπου και υπολογιστήρος, η κοινωνία του ήσσονος μόχθου και των μακρών διακοπών, έχει ανάγκη ηυξημένης πνευματικότητας, έχει ανάγκην Παιδείας, Παιδείας ειδικής και Παιδείας γενικής.

Παιδείας ειδικής δια να αποκαταστήση τον διάλογον ανθρώπου και υπολογιστήρος. Παιδείας γενικής δια να καταστή ο διάλογος αυτός ενδιαφέρων και υψηλός.

Εντός ολίγου τα κράτη θα καταπολεμούν την «απρογραμματοσύνην», την άγνοιαν δηλονότι της γλώσσης των υπολογιστήρων, όπως σήμερον καταπολεμούν την «αγραμματοσύνην» και τον αναλφαβητισμόν.

Και όταν ανταγωνίζονται άλληλα θα είναι εις περιοχάς εμπνεύσεως και καθαράς πνευματικής δημιουργίας.

Δεν απομένει λοιπόν ειμή μόνον η επίμοχθος προσπάθεια όπως καταστώμεν κοινωνοί μιας ηυξημένης πνευματικότητος, κάτοχοι της διαλέκτου των ηλεκτρονικών υπολογιστήρων και μέτοχοι των εκσυγχρονισμένων μέσων και μεθόδων, ίνα και η Ελλάς καταλάβη την, εκ του ιστορικού παρελθόντος της επιβαλλομένην, προέχουσαν θέσιν εις τον Κόσμον που έρχεται.

………

Ο καθηγητής της Ηλεκτρονικής Φυσικής του Πανεπιστημίου της Αθήνας,

Μιχαήλ Αναστασιάδης ( -1978)

Ιδρυτής και Διευθυντής του Ενδεικτικού Ραδιοηλεκτρολογίας, Ιδρυτής και Διευθυντής του Ιονοσφαιρικού Ινστιτούτου, Ιδρυτής του περιοδικού «Φυσικός Κόσμος»

 με τη διαθήκη του, δώρισε στο Δημόσιο, δυο πενταόροφα κτίρια (των Σχολών Αναστασιάδη) με όλο τον εξοπλισμό τους…