Φορτίο - Στατικός ηλεκτρισμός (σε σκίτσα)

«Τα πάντα για τη Φυσική σε κόμικς» των Larry Gonick – Art Huffman

(Απόδοση στα ελληνικά: Αργυρή Κλαδούχου φυσικός – Αλέκος Μάμαλης φυσικός, Γλωσσική επιμέλεια: Παντελής Μπουκάλας- Σελίδες 221, Εκδόσεις Κάτοπτρο, Αθήνα 1998)

….Οι νόμοι του Νεύτωνα, βολές και κρούσεις, κινήσεις και οι νόμοι διατήρησης, ηλεκτρικά και μαγνητικά πεδία, κυκλώματα και φαινόμενα επαγωγής, οι εξισώσεις του Μάξγουελ και το φως, η σχετικότητα και η κβαντική ηλεκτροδυναμική  - Τα πάντα για τη Φυσική – παρουσιάζονται στο βιβλίο αυτό με τρόπο πνευματώδη και χιουμοριστικό.

……………..Αντιγράφω από το εξώφυλλο του βιβλίου ……….

Ο Art Huffman είναι υπεύθυνος του εργαστηριακού προγράμματος του μαθήματος της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, διδάσκει Φυσική και Αστρονομία, ηγείται εκδρομών για παρατήρηση του ουρανού, είναι πιλότος αεροπλάνων, ορειβάτης και πεζοπόρος, έχει δημοσιεύσει είκοσι εργασίες στη θεωρητική Φυσική και την Αστροφυσική  

Ο Larry Gonick, διδάκτωρ Μαθηματικών, έχει γράψει πλήθος βιβλίων κόμικς και είναι υπεύθυνος της στήλης «κλασσικά θέματα επιστήμης» του περιοδικού Discover. Στη διάρκεια των σπουδών του, το μεγαλύτερο πρόβλημά του, αν εξαιρέσουμε τη φίλη του, ήταν η Φυσική, γι’ αυτό είναι ευγνώμων στον Art που του έδωσε την ευκαιρία να βρει κάποιο νόημα σε τούτο το μάθημα.

Από το βιβλίο αυτό: Φορτίο- Στατικός Ηλεκτρισμός  

Φως στο Λιτόχωρο από τον Ενιπέα (από το 1938)

Το 1937 ήρθε στο Λιτόχωρο η Υδροηλεκτρική Εταιρεία ‘’Ευθύμιος Γκούνης –Μαλικέντος’’ με μηχανικό τον Κωνσταντίνο Καραθανάση και έχτισε υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στην έξοδο του Ενιπέα από τους βράχους του Ολύμπου, κάτω από τη θέση ‘’Μύλοι’’ και δίπλα από τον μύλο του Δημητρίου Ελευθερίου.

Το εργοστάσιο αυτό παραγωγής ηλεκτρισμού με τα νερά του Ενιπέα άρχισε να λειτουργεί το 1938, χρησιμοποιώντας το δίκτυο της προηγούμενης φάμπρικας που λειτουργούσε με πετρέλαιο και φυσικά το ηλεκτρικό ρεύμα ήταν φθηνότερο για τους κατοίκους, γι’ αυτό και επεκτάθηκε ο αριθμός των κατοίκων που φωτίζονταν με τον ηλεκτρισμό.

Παρήγαγε μοντέρνο εναλλασσόμενο  ρεύμα σε αντίθεση με το πανελλήνιο δίκτυο που είχε συνεχές, είχε ισχύ 90 KW, η γεννήτρια έβγαζε 380 V και ο μετασχηματιστής ανύψωσης τα ανέβαζε στα 6,600 V.

Με εναέρια γραμμή μεταφοράς το ηλεκτρικό ρεύμα έφτανε από το εργοστάσιο στην πλατεία του Λιτόχωρου, όπου υπήρχε μετασχηματιστής και από εκεί γίνονταν η διανομή με κεντρικές γραμμές στα σπίτια του χωριού. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η χρήση του ηλεκτρισμού την εποχή εκείνη ήταν αποκλειστικά για φωτισμό, μια και δεν υπήρχαν οικιακές ή επαγγελματικές ηλεκτρικές συσκευές. 

Με δημοτικά έξοδα τοποθετήθηκαν λάμπες φωτισμού στους δρόμους και στην κεντρική πλατεία του χωριού.  

 Το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο το σεβάστηκαν και  οι  Γερμανοί κατακτητές, αλλά το 1947, ένα χρόνο μετά την έναρξη της κομμουνιστικής ανταρσίας, οι κομμουνιστές του Λιτόχωρου το ανατίναξαν μια βραδιά λέγοντας χαρακτηριστικά πως ‘’το Λιτόχωρο δεν έχει ανάγκη από ηλεκτρισμό’’.

 Έδιωξαν λοιπόν τους τελευταίους εργαζόμενους που βρήκαν εκείνη τη στιγμή, Βάσω Καραθανάση, Διονύσιο Κούκουλη και Βασίλειο Τζιάτζιο, πήραν τη γεννήτρια και το δυναμίτισαν.

Το 1955 ο τότε νεοεκλεγείς Πρόεδρος της Κοινότητος κ. Ιωάννης Κούκουλης άρχισε διαπραγματεύσεις με τον κρατικό φορέα της διαχείρισης του ηλεκτρισμού, την Δ.Ε.Η. και με τη βοήθεια των πολιτικών μέσων κατάφερε να αναλάβει η Δ.Ε.Η. το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο, τις εγκαταστάσεις, το δίκτυο διανομής και το προσωπικό και έτσι από το 1956 ο ηλεκτρισμός επανήλθε στην πόλη που τον γνώρισε 30 τόσα χρόνια νωρίτερα και που τον στερήθηκε από ανθρώπους του γύρω στη μια δεκαετία.

ΠΗΓΗ: Το φαράγγι του Ενιπέα και το Μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου – Απόστολου Τσακούμη – Μαθηματικού (Λιτόχωρο 2000) Στη φωτογραφία η γεννήτρια του Η/Υ εργοστασίου

Ιστοσελίδα 7^ου Γυμνασίου Λάρισας 

Υποχρεωτικές εργαστηριακές ασκήσεις Φυσικών Επιστημών (Γυμνάσια- Λύκεια Σχ. Έτος 2012-13)

1.         ΣΤΑ ΓΥΜΝΑΣΙΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ τάξης Γυμνασίου

α)  Μικροσκοπική παρατήρηση φυτικών κυττάρων (1)

β)  Μικροσκοπική παρατήρηση ζωικών κυττάρων (2)

γ)   Η σημασία του φωτός για τη φωτοσύνθεση (4)

δ)   Η μεταφορά ουσιών στα φυτά (5)

ε)   Ανίχνευση λιπών, πρωτεϊνών, σακχάρων και αμύλου σε τρόφιμα (10)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ τάξης Γυμνασίου

α) Μικροσκοπική παρατήρηση φυτικών και ζωικών κυττάρων (1)

β) Παρατήρηση πρωτοζώων (2)

γ) Παρατήρηση φυτικών και ζωικών ιστών (4)

δ) Παρατήρηση χρωμοσωμάτων (9)

ε) Απομόνωση νουκλεϊκών οξέων (10)

στ) Η επέμβαση της τύχης στη δημιουργία γαμετών (11)

ΦΥΣΙΚΗ Β΄ τάξης Γυμνασίου

α) Μέτρηση μήκους, εμβαδού, όγκου (1)

β) Μέτρηση βάρους, μάζας και πυκνότητας (2)

γ) Μελέτη της ευθύγραμμης ομαλής κίνησης (4)

δ) Νόμος του Hooke (7)

ε) Άνωση - Αρχή του Αρχιμήδη (9)

στ) Βαθμονόμηση θερμομέτρου (10)

ζ) Βρασμός (12)

ΦΥΣΙΚΗ Γ΄ τάξης Γυμνασίου

α) Ηλεκτροστατικές αλληλεπιδράσεις (1)

β) Ο Νόμος του Ohm (2)

γ) Σύνδεση αντιστατών σε σειρά (4)

δ) Παράλληλη σύνδεση αντιστατών (5)

ε) Διακοπή και βραχυκύκλωμα (6)

στ) Πειραματικός έλεγχος των νόμων του απλού εκκρεμούς (7)

ζ) Μελέτη κυμάτων (9.1)

η) Διάθλαση (12)

θ) Συγκλίνοντες φακοί (13)

ΧΗΜΕΙΑ Β΄ τάξης Γυμνασίου

α) Μελέτη ορισμένων ιδιοτήτων των υλικών (1)

β) Παρασκευή διαλυμάτων και υπολογισμός της περιεκτικότητας στα εκατό βάρος

     προς   βάρος  (%w/w) (3.1)

γ) Παρασκευή διαλυμάτων και υπολογισμός της περιεκτικότητας στα εκατό όγκο

    προς όγκο   (% v/v) (3.3)

δ) Διαχωρισμός μιγμάτων (4)

ΧΗΜΕΙΑ Γ΄ τάξης Γυμνασίου

α) Επίδραση των διαλυμάτων οξέων στα μέταλλα (1.5)

β)Μέτρηση του pH των διαλυμάτων ορισμένων οξέων με πεχαμετρικό χαρτί (1.1)

    και Βασικές ιδιότητες διαλυμάτων καθημερινής χρήσης (2.1)

γ) Διαδοχικές εξουδετερώσεις οξέος από βάση και το αντίστροφο (3.1)

2. ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΛΥΚΕΙΑ

ΦΥΣΙΚΗ  Α’ Λυκείου

1) Μέτρηση μήκους, χρόνου, μάζας και δύναμης (1)

2) Μελέτη ευθύγραμμης ομαλά επιταχυνόμενης κίνησης (2α)

3) Μελέτη και έλεγχος της διατήρησης της μηχανικής ενέργειας στην ελεύθερη

 πτώση σώματος (9)

4) Ενεργειακή μελέτη των στοιχείων απλού ηλεκτρικού κυκλώματος DC με πηγή και

ωμικό  καταναλωτή (2)  

5) Μελέτη της χαρακτηριστικής καμπύλης ηλεκτρικής πηγής και ωμικού καταναλωτή (3)

  ΦΥΣΙΚΗ  Β’ Λυκείου Γενικής Παιδείας

1) Μελέτη της οριζόντιας βολής  (άσκηση 4 από τον εργαστηριακό οδηγό της Α’ Λυκείου)

2)  Διατήρηση της ορμής σε μία έκρηξη ( άσκηση 8 από τον οδηγό της Α’ Λυκείου)

3) Ποιοτική μελέτη των τριών βασικών πειραμάτων του Ηλεκτρομαγνητισμού (Oersted, Δύναμη Laplace και φαινομένου Επαγωγή Faraday). Εφαρμογές στον ηλεκτρομαγνήτη στον Ηλεκτρικό κινητήρα και την Ηλεκτρική γεννήτρια.

4) Προσδιορισμός της έντασης της βαρύτητας με τη βοήθεια του απλού εκκρεμούς (5)

ΦΥΣΙΚΗ  Β’ Λυκείου Κατεύθυνσης

1) Πειραματική επιβεβαίωση του γενικού νόμου των ιδανικών αερίων (1)

2) Γνωριμία με τον παλμογράφο- Πειρ. 1 : Επίδειξη φαινομένου επαγωγής (6.1)

3) Μέτρηση του συντελεστή αυτεπαγωγής πηνίου ( 7) 

ΦΥΣΙΚΗ  Γ’ Λυκείου Γενικής Παιδείας

α) Παρατήρηση συνεχών - γραμμικών φασμάτων (1)

ΦΥΣΙΚΗ  Γ’ Λυκείου Κατεύθυνσης

1) Απλή αρμονική ταλάντωση με τη χρήση του Μultilog (όπου υπάρχει)

ή  εναλλακτικά Μέτρηση μήκους κύματος μονοχρωματικής ακτινοβολίας (1,Β)

2) Μελέτη στασίμων ηχητικών κυμάτων σε σωλήνα και προσδιορισμός της ταχύτητας του ήχου στον αέρα

3) Μέτρηση της ροπής αδράνειας κυλίνδρου

ΧΗΜΕΙΑ  Α’ Λυκείου

1) Χημικές αντιδράσεις και ποιοτική ανάλυση ιόντων (6)

2) Παρασκευή διαλύματος ορισμένης συγκέντρωσης – αραίωση διαλυμάτων (7)

ΧΗΜΕΙΑ Β’ Λυκείου Γενικής Παιδείας

1) Οξείδωση της αιθανόλης (1,β)

2) Όξινος χαρακτήρας των καρβοξυλικών οξέων (3)

3) Παρασκευή σαπουνιού(6)

ΧΗΜΕΙΑ Β’ Λυκείου Κατεύθυνσης

1) Υπολογισμός θερμότητας αντίδρασης (1)

2) Ταχύτητα αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν  (2)

3) Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής (5)

ΧΗΜΕΙΑ Β’ Λυκείου Επιλογής

1) Ηλεκτρόλυση διαλύματος ηλεκτρολύτη (6)

2)Επιμετάλλωση (7)

ΧΗΜΕΙΑ  Γ’ Λυκείου Κατεύθυνσης

1) Παρασκευή και ιδιότητες ρυθμιστικών διαλυμάτων (1)

2) Υπολογισμός της περιεκτικότητας του ξιδιού σε οξικό οξύ με τη χρήση του Multilog

     ή  την κλασική μέθοδο (2)

3)Παρασκευή και ανίχνευση αλδεϋδών(2)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Α΄ Λυκείου

α) Μικροσκοπική παρατήρηση μόνιμων παρασκευάσματων κυττάρων και ιστών 

β)Παρατήρηση επιθηλιακών κυττάρων στοματικής κοιλότητας

γ) Αναγνώριση οργάνων και συστημάτων ανθρωπίνου οργανισμού με χρήση

 προπλασμάτων

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

α) Μικροσκοπική παρατήρηση πυρήνων μετά από ειδική χρώση (2) 

β) Μικροσκοπική παρατήρηση στομάτων φύλλων, καταφρακτικών κυττάρων και

     χλωροπλαστών (4)

 γ) Μετουσίωση των πρωτεϊνών (7) και Δράση των ενζύμων (11)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Β΄ Λυκείου Επιλογής

α) Μικροσκοπική παρατήρηση μόνιμων παρασκευάσματων κυττάρων και ιστών  (4)

β) Μικροσκοπική παρατήρηση μόνιμου παρασκευάσματος τομής ωοθήκης και όρχεως   (8)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ Λυκείου Γενικής Παιδείας

α) Μικροσκοπική παρατήρηση βακτηρίων σε καλλιέργεια ή σε μόνιμο παρασκεύασμα    (1)

         β) Ανίχνευση αμύλου –πρωτεϊνών  (άσκηση 8)

ΒΙΟΛΟΓΙΑ Γ΄ Λυκείου Κατεύθυνσης

α) Κυτταρογενετική: Ανάλυση καρυότυπου (3) σε συνδυασμό με τη  μικροσκοπική

 παρατήρηση μονίμου παρασκευάσματος ανθρώπινων χρωμοσωμάτων.           .          

 β) Απομόνωση νουκλεϊκών οξέων (DNA από φυτικά κύτταρα) (1)

Υποχρεωτικές εργαστηριακές ασκήσεις Φυσικών Επιστημών (Γυμνάσια - Λύκεια Σχ. Έτος; 2012-13)
(Το έγγραφο 123033/Γ7 10-10-2012) 

Πανελλήνιος μαθητικός διαγωνισμός για τη συμμετοχή στην 11η Ευρ. Ολυμπ. Επιστημών EUSO 2013