100 χρόνια παρουσία της Βελλάς στον εκπαιδευτικό χώρο

Ήταν το μακρινό 1911 όταν ο τότε Μητροπολίτης Βελλάς και Κονίτσης, μετέπειτα Μητροπολίτης Ιωαννίνων και κατόπιν Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Σπυρίδων Βλάχος, είχε την έμπνευση ίδρυσης της Σχολής Βελλάς. Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπούσε στην εκκλησιαστική κατάρτιση και την εθνική αφύπνιση των Ηπειρωτών σε μια περίοδο που τόσο τα Γιάννενα όσο και ολόκληρη η Ήπειρος βρισκόταν υπό τουρκικό ζυγό.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην ιστοσελίδα της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Βελλάς, η Σχολή στην εκατονταετή λειτουργία της έως σήμερα, έχει φιλοξενήσει τα ακόλουθα Eκπαιδευτικά Σχήματα:

• α) Ιερατική Σχολή Βελλάς: από το 1911 ως το 1924, με τετραετές πρόγραμμα σπουδών (τύπος Ιεροδιδασκαλείου).
• β) Αγροτικόν Ιεροδιδασκαλείον της Μονής Βελλάς: από το 1927 ως το 1939, με πενταετές πρόγραμμα σπουδών.
• γ) Ιεροδιδασκαλείον της Μονής Βελλάς: από το 1939 ως το 1971, με εξαετές πρόγραμμα σπουδών.
• δ) Ιεροδιδασκαλείον Βελλάς: από το 1971 ως το 1976, με εξαετές πρόγραμμα σπουδών, υπό την άμεση εποπτεία και διοίκηση της Εκκλησίας.
• ε) Εκκλησιαστική Παιδαγωγική Ακαδημία Βελλάς: από το 1977 ως το 1989, με τριετές πρόγραμμα σπουδών (Π.Δ. 1025/1977).
• στ) Εκκλησιαστικό Λύκειο Βελλάς: από το 1977 έως σήμερα (Π.Δ. 1025/1977), με τετραετή φοίτηση, από δε του σχολικού έτους 2006-2007 κ. εξ. με τριετή φοίτηση.
• ζ) Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς: από το 1993 ως το 2006, με τριετές πρόγραμμα σπουδών (και από το 2001 ως το 2006, με έξι (6) εξάμηνα σπουδών επιπέδου Τ.Ε.Ι.).
• η) Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Βελλάς Ιωαννίνων: από το 2006 ως σήμερα (Νόμος 3432/2006), με οκτώ (8) εξάμηνα σπουδών πανεπιστημιακού επιπέδου και με δύο προγράμματα σπουδών: α) Πρόγραμμα Ιερατικών Σπουδών, και β) Πρόγραμμα Εκκλησιαστικής Μουσικής και Ψαλτικής.

Με τον Νόμο 1946/1985 οι διετείς Παιδαγωγικές Ακαδημίες προήχθησαν σε Παιδαγωγικά Τμήματα. Με τον ίδιο νόμο η Εκκλησιαστική Παιδαγωγική Ακαδημία Βελλάς Ιωαννίνων μετετράπη σε καθαρή Ιερατική Σχολή με τίτλο Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς Ιωαννίνων και τριετή φοίτηση. Η λειτουργία της διήρκησε έως το ακαδημαϊκό έτος 2006-2007.
Με τον Νόμο 3432/2006 η Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή Βελλάς Ιωαννίνων μετονομάστηκε σε Ανωτάτη Εκκλησιαστική Ακαδημία (ΑΕΑ) Βελλάς Ιωαννίνων (όπως και οι άλλες τρεις ομοιόβαθμες Σχολές Αθηνών, Θεσσαλονίκης και Ηρακλείου Κρήτης) αναβαθμιζόμενη σε Ανωτάτη Σχολή Πανεπιστημιακού Επιπέδου, με τετραετή φοίτηση.

Ο εορτασμός της Εκατονταετηρίδος θα γίνει με κεντρική εκδήλωση τη διοργάνωση επιστημονικού συνεδρίου που θα λάβει χώρα από τις 6 έως τις 9 Οκτωβρίου 2011.

Όπως αναγνώσατε και παραπάνω, αν και δεν είναι ευρύτερα γνωστό, αυτή τη στιγμή στον χώρο της Βελλάς υφίσταται και το Γενικό Εκκλησιαστικό Λύκειο. Σε αυτό οι μαθητές, μετά με τριετή φοίτηση, αποκτούν απολυτήριο τίτλο ισότιμο με το αντίστοιχο των Γενικών Λυκείων και μπορούν να συμμετέχουν κανονικά στις Πανελλήνιες Εξετάσεις για την εισαγωγή τους σε σχολές του Πανεπιστημιακού και Τεχνολογικού Τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Επιπροσθέτως, δίνεται η δυνατότητα διαμονής στους προσφάτως ανακαινισμένους χώρους της Μαθητικής Εστίας σε όσους μαθητές το επιθυμούν. Επισημαίνεται ότι διαμονή και σίτιση παρέχονται δωρεάν, ενώ τα δωμάτια είναι ευρύχωρα και ηλιόλουστα, με κεντρική θέρμανση και λίγα κρεβάτια. Το φαγητό ετοιμάζεται από έμπειρους μάγειρες σε σύγχρονες εγκαταστάσεις που πληρούν όλους τους κανόνες υγιεινής και είναι πανθομολογουμένως άριστο.

Μιας και έχω την τιμή φέτος να διατίθεμαι στο Λύκειο Βελλάς, μπορώ με κάθε ειλικρίνεια να ομολογήσω ότι η γενική αίσθηση που αποκομίζει κανείς είναι αυτή της φροντίδας, του ενδιαφέροντος και του σεβασμού στους χώρους της Σχολής, σε πείσμα της μίζερης οικονομικής πραγματικότητας που βιώνει η χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα.

ΠΗΓΗ: Ιστολόγιο της κ. Μαρίας Κρομμύδα

Καλαρρύτες Ιούνιος 1951, το Δημοτικό Σχολείο, οι μαθητές, οι μαθήτριες, η δασκάλα ο δάσκαλος, ο μάγειρας .

Ο ΣΥΝΑΔΕΛΦΟΣ Άγγελος Ράπτης

Λίγο καθυστερημένα αναδημοσίευση από τη "Χιακή Φωνή":
"Τραγικό δυστύχημα την τελευταία μέρα των διακοπών…, του Θ. Πυλιώτη

Διακοπές στη Χίο είχε έρθει ο συνταξιούχος καθηγητής Άγγελος Ράπτης από τα Γιάννενα μαζί με τη σύζυγό του Ευγενία Καρακώστα , έμελλε όμως την τελευταία μέρα παραμονής του στο νησί να χάσει τη ζωή του πέφτοντας θύμα ενός παράξενου τροχαίου.

Την ώρα που αμέριμνος μαζί με τη σύζυγό του χαιρόταν την πρωινή κυριακάτικη βόλτα στον παραθαλάσσιο δρόμο του Καρφά, της πιο τουριστικής περιοχής του Χίου, τον χτύπησε αυτοκίνητο που κατέβαινε από κάθετο κατηφορικό δρόμο με αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό του.

Σύμφωνα με πληροφορίες οδηγός του αυτοκινήτου ήταν ένας 58χρονος, ο οποίος μόλις είχε τελειώσει τη νυχτερινή του βάρδια σε ξενοδοχείο της περιοχής. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι έσβησε η μηχανή, «κοκάλωσε» το φρένο και στην προσπάθειά του να μην πέσει στη θάλασσα όπως κατέβαινε με ορμή, πέρασε κάθετα τον κεντρικό δρόμο «έκοψε» το τιμόνι, ο μπροστινός τροχός ανέβηκε στο πεζοδρόμιο και χωρίς να το καταλάβει χτύπησε τον αμέριμνο επισκέπτη του νησιού…

Η είδηση, ένα δίστηλο στον τοπικό τύπο, με την επισήμανση ότι θα πρέπει να προσέχουμε όλοι, είχε εντελώς διαφορετική αντιμετώπιση στην ιδιαίτερη πατρίδα του άτυχου καθηγητή όπου την Τρίτη σε βαρύ κλίμα έγινε η ταφή του στα Γιάννενα.

«Ο Άγγελος Ράπτης, γεννηθείς το 1937, πατέρας δύο παιδιών, διέγραψε μία πολύχρονη γόνιμη  εκπαιδευτική καριέρα στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, προσφέροντας σημαντικό έργο εντός κι εκτός διδασκαλικής αίθουσας. Προσφορά που αναγνωρίζεται ευρέως από ανθρώπους οι οποίοι ευτύχησαν να τον έχουν καθηγητή.
Παράλληλα, διετέλεσε επί σειρά ετών κορυφαίο συνδικαλιστικό στέλεχος, μέλος και Πανελληνίων καθηγητικών ενώσεων, δίνοντας μεγάλες μάχες για την προάσπιση των δικαιωμάτων των συναδέλφων του και για μία καλύτερη εκπαίδευση στην χώρα μας», σημειώνει χαρακτηριστικά η εφημερίδα «Πρωινός Λόγος» που αναδημοσιεύει και το τελευταίο άρθρο του αείμνηστου εκπαιδευτικού στη στήλη του «Θέμα Διαβούλευσης» λίγο πριν φύγει για αυτές τις διακοπές χωρίς επιστροφή.

«Είναι αλήθεια ότι τη διαβούλευση ως έννοια στο στίβο της πολιτικής μας ζωής, την πρόβαλε η κυβέρνηση του Γ’ ΠΑΣΟΚ (δια του Γ. Ραγκούση!). 
Επειδή, όμως, όλο και περισσότερο ακούγεται, αλλά ελάχιστα έως καθόλου δεν τη βιώνουμε κατά την πορεία των εξελίξεων, καιρός είναι, τώρα που συμπληρώνονται δύο χρόνια εξουσίας, με πρωθυπουργό τον κύριο Γ. Παπανδρέου, να γίνει δημόσια διαβούλευση, σχετικά με το αν και κατά πόσο γίνεται πραγματική διαβούλευση με όρους επιστημονικούς ή πρόκειται για ένα νέο είδος πολιτικού εμπαιγμού, δουλέματος, κατά τη συνήθεια των ανθρώπων. Φτάνει πια…
Άγγελος Ράπτης»

Το σίγουρο είναι ότι η ζωή δεν γυρίζει πίσω.

Σαν ελάχιστο φόρο τιμής σε αυτό τον άνθρωπο που ήρθε στη Χίο και έχασε τη ζωή του, ο Δήμος του νησιού (ενώ παρούσα πρέπει να είναι και η τοπική ΕΛΜΕ) θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά ώστε να ληφθούν μέτρα ειδικά σε τουριστικές περιοχές όπως στον Καρφά, ώστε να μην χάσει άλλος άνθρωπος τη ζωή του σε τροχαίο την ώρα που αμέριμνος απολαμβάνει την ομορφιά του τοπίου…

Θοδωρής Πυλιώτης (chiosnews)"

Θα τον θυμάμαι πάντα τον Άγγελο με αγάπη και σεβασμό για το ήθος και την αγωνιστικότητά του, από τους καθηγητές εκείνους που πάντα ενέπνεαν σεβασμό σε ό,τι έλεγαν, στις Γενικές Συνελεύσεις του κλάδου, σε όλους τους μεγάλους αγώνες του κλάδου, τότε που παλεύαμε (ακόμα) να ανεβούμε εκεί που μας αξίζει σαν εκπαιδευτικοί, σαν επιστήμονες και άνθρωποι. Δυστυχώς τα πράγματα ήρθαν έτσι ώστε το όραμα να μείνει όραμα και ίσως ο Άγγελος να έφυγε με αυτό το παράπονο. Από τη γενιά των καθηγητών που ήταν και δικοί μας καθηγητές. Τι άσχημο να αποχαιρετάς έτσι, ένα τέτοιον άνθρωπο, που έφυγε τόσο αδόκητα και άδικα! ΣΥΝΑΔΕΛΦΕ Άγγελε...(δεν μπορώ να εκστομίσω το "ΑΝΤΙΟ"). 

Η εκπαίδευση των Εβραιογιαννιωτών και τα Σχολεία τους στα Γιάννενα.

H εκπαίδευση των Εβραιογιαννιωτών και τα σχολεία τους στην πόλη μας

Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΙΟΜΠΟΤΗ, δασκάλου στον ΠΡΩΙΝΟ ΛΟΓΟ (Παρασκευή 2 Σεπ. 2011)

Πριν υπεισέλθω στο θέμα της εκπαίδευσης των Ρωμανιωτών Εβραίων των Γιαννίνων, θα παραθέσω, σαν εισαγωγή, λίγα στοιχεία για την άλλοτε ανθηρή κι ευημερούσα εβραϊκή παροικία της πόλης μας.

Η πρώτη ελληνίζουσα εβραϊκή παροικία των Γιαννίνων δημιουργήθηκε τον 9ο αι. μ. Χριστόν από πρόσφυγες και μετανάστες, που έφτασαν κατά καιρούς, από χώρες που κατέκτησε ο Μέγας Αλέξανδρος, ήρθαν σε επικοινωνία με τους αρχαίους Έλληνες, γνώρισαν την ελληνική παιδεία, τον ελληνικό πολιτισμό κι έμαθαν την ελληνική γλώσσα.

Η Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων είναι ιστορική και ίσως η αρχαιότερη κοινότητα του ελλαδικού χώρου, η οποία αποτέλεσε τη βάση ύπαρξης και ανάπτυξης του Ρωμανιώτικου εβραϊσμού.

Ρωμανιώτης είναι ο κάτοικος της Ρωμανίας δηλ. του Ανατολικού Ρωμαϊκού (Βυζαντινού) κράτους που απεκαλείτο Ρωμαίος και με τον καιρό λεγόταν Ρωμιός.

Ο όρος Ρωμαίοι, κατά τον δημ. χωματιανό Αρχιεπίσκοπο Αχρίδας επί Δεσποτάτου της Ηπείρου, αναφέρεται μόνο στους Βυζαντινούς. Το εθνικό όνομα Ρωμαίοι ήταν τότε το καθιερωμένο για τους κατοίκους του Βυζαντινού κράτους.

Στα χρόνια του Βυζαντίου η Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων ήταν υπολογίσιμη σε αριθμό κατοίκων και γι’ αυτό το λόγο ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Παλαιολόγος ο Β’ στα προνόμια που παραχώρησε στους «Καστρινούς» το 1319 με χρυσόβουλο, συμπεριέλαβε και τους Ιουδαίους της πόλης μας δηλ. να απολαμβάνουν κι αυτοί την «ιδίαν ελευθερίαν και ανενοχλησίαν κατά τους λοιπούς εποίκους αυτής». Τους παραχώρησε ισοπολιτεία, ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις με τους ντόπιους κατοίκους.

Η πορεία της Ρωμανιώτικης Εβραϊκής Κοινότητας στην πόλη μας υπερβαίνει τη χιλιετηρίδα.

Ο εβραϊκός πληθυσμός των Γιαννίνων κυμαινόταν κατά καιρούς από 4.500 μέχρι 2.000 κατοίκους.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Την εκπαίδευση των Ισραηλιτοπαίδων θα μπορούσαμε να τη χωρίσουμε σε τρεις περιόδους χωρίς βέβαια να υπάρχει ακριβής διαχωριστικής γραμμή: α) Στην περίοδο της τουρκοκρατίας, β) στην περίοδο ίδρυσης της Alliance και γ) την περίοδο μετά την εξόντωση των 1850 συμπολιτών μας Εβραίων στα ναζιστικά στρατόπεδα.

Για την πρώτη περίοδο πληροφορούμαστε τα εξής από τον καθηγητή Γ. Οικονόμου: «Τα παιδιά των Ισραηλιτών των Ιωαννίνων, τα αρσενικά ως το 1872 πήγαιναν στα σχολεία των δύο Συναγωγών των να μάθουν λίγη Μωσαϊκή γλώσσα για καθαρά λειτουργικούς σκοπούς. Μερικά πήγαιναν στα ελληνικά σχολεία και τα μεγαλύτερα στη Ζωσιμαία Σχολή. Μερικοί Ισραηλίτες επιθυμώντας να δώσουν ανώτερη μόρφωση στα κορίτσια τους, τα έστελναν και στις ανώτερες τάξεις του ελληνικού σχολείου, του Α’ Ελισαβέτειου Παρθεναγωγείου Ιωαννίνων και μετά την απελευθέρωση στην «Αστικη Σχολή Θηλέων Ιωαννίνων»,, όπως και στο Γυμνάσιο Θηλέων, μετά την ίδρυσή του στα 1931-32». (Βλ. «Ιστορία των Τριών Ελισαβέτειων Παρθεναγωγείων» του Γ. Οικονόμου).

»Το 1872 ιδρύεται στα Ιωάννινα η Ισραηλιτική Εκπαιδευτική Εταιρεία «Χεβράθ Ταλμούδ Τορά» δηλ. διδασκαλία του Νόμου, της οποίας σκοπός ήταν η προαγωγή των σχολείων (δηλ. των συναγωγών) κατά πρώτον εις την ιεράν των γλώσσαν και κατά δεύτερον εις τας ξένας (ελληνικά και ολίγα τουρκικά)». Κατά τον Ραφ. Α. Φρεζή η θρησκευτική σχολή «Ταλμούδ Τορά» λειτούργησε το 1875. Διατηρήθηκε και μετά την 21/2/1913.

Το καταστατικό της αποτελούνταν από 40 άρθρα, ήταν τυπωμένο στη Βιέννη το 1873 και υπογράφεται από 10μελή Εφορεία (βλ. Στ. Μπέτη – Ηπειρωτικά Χρονικά τ. 26 του 1984 σελ. 238).

Μια αξιοπρόσεκτη πληροφορία μας δίνει η κ. Μάρθα Παπαδοπούλου (βλ. Ηπειρωτικά Γράμματα – Οκτ. 2007), όπου αναφέρεται ότι: «Οι Ισραηλίτες φοιτούσαν στη Ζωσιμαία Σχολή, όταν τα Γιάννινα ήταν αναπτυσσόμενο εμπορικό κέντρο και κυρίως τα έτη 1899-1903. Μείωση στη Ζωσιμαία παρατηρήθηκε με την ίδρυση της Alliance το 1904, που στην αρχή δέχτηκε μόνο αγόρια και μετά τα 2 έτη έγιναν δεκτά και τα κορίτσια. Διδάσκονταν Γαλλικά, Εβραϊκά και Ελληνικά».

Κατά τον δάσκαλο Κ. Παπαγεωργίου στα Γιάννινα του 1899 λειτουργούσε Ισραηλιτικό σχολείο με έξι τάξεις και ισάριθμους δασκάλους κοντά στην έξω Συναγωγή, συντηρούμενο από προσφορές Εβραίων ευεργετών όπως την Κοφίνα, Ραμπαχάρα κ.ά. (Βλ. Κώστα Α. Παπαγεωργίου - «Η παιδεία στην Ήπειρο (1204-1950) Κέρκυρα 1950). Τα Ισραηλιτόπουλα φοιτούσαν στην Καπλάνειο Σχολή, στην ίδια οδό (Αραβαντινού) και στο Ισραηλιτικό Αρρεναγωγείο, που ιδρύθη στο μεταξύ (τέλος 18ου αιώνα).

Το 1903 η «Αγουντάθ Αχίμ», δηλ. η Εκπαιδευτική Αδελφότητα, ιδρύει στα Γιάννινα το πρώτο Παρθεναγωγείο, όπου και στα δύο διδάσκεται η ελληνική γλώσσα.

Κατά τον Ραφ. Α. Φρεζή η «Αγουντάθ Αχίμ» σχηματίστηκε από το γιατρό Ζακ Λεβή (επικεφαλής) και τους Μποχωράκη Λεβή, Αβραάμ Λεβή και Ισραέλ Κοφίνα.

Εκτός από τον παραπάνω σύλλογο άνοιξαν και ένα σχολείο θηλέων, στο οποίο φοίτησαν 150 μαθήτριες. (Πιθανώς να είναι το ίδιο σχολείο που αναφέρει και ο Γ. Οικονόμου με 156 μαθήτριες για τα έτη από 1881-1901).

ΤΕΣΣΕΡΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Σε όλο το βιλαέτι Ιωαννίνων μέχρι την απελευθέρωση από τον Οθωμ. ζυγό, υπήρχαν συνολικά τέσσερα σχολεία και λειτουργούσαν όλα στην πόλη των Γιαννίνων, μαρτυρείται δε ότι απ’ αυτά προφανώς το ένα ήταν η σχολή της Alliance και ένα δεύτερο παρθεναγωγείο. Τέσσερα εβραϊκά σχολεία μαρτυρεί και ο Giovani Amadore Virgilli. Σ’ αυτά υπηρετούσαν 17 δάσκαλοι και οι μαθητές ανέρχονταν σε 510.

Η ΣΧΟΛΗ ALLIANCE

Η ίδια ομάδα παίρνοντας θάρρος από την προσέλευση και την πρόοδο των μαθητών, αποτάθηκε στα κεντρικά της Alliance Israelite Universille στο Παρίσι, ζητώντας να λειτουργήσει μια σχολή της στα Γιάννινα. Το αίτημα έγινε δεκτό και στάλθηκε από το Παρίσι το ζεύγος Ηλία Καρμόνα, για να διδάξουν τη γαλλική γλώσσα (1903-1904). Στεγαζόταν στο κτίριο της θρησκευτικής σχολής «Ταλμούδ Τορά». Κατά τη Νιν. Μάτσα η Θρησκ. Σχολή «Ταλμούδ Τορά» αντικαταστάθηκε από την Alliance.

Για δύο περίπου χρόνια υπήρχε μια αδιαφορία των μαθητών που φοιτούσαν στην «Ταλμούδ Τορά», να εγγραφούν στη σχολή της Alliance και να ενταχθούν στο νέο εκπαιδευτικό σύστημα. Παρά το γεγονός αυτό το 1905 – σύμφωνα με τα στοιχεία της Σχολής – αναφέρονται 400 μαθητές και 152 μαθήτριες. Τον ίδιο χρόνο δημιουργήθηκαν τάξεις επαγγελματικής κατεύθυνσης για τα αγόρια ήτοι μαραγκών, σιδηρουργών, ωρολογοποιών, μηχανικών και αμαξοποιών.

Ο Δ/ντής διοριζόταν πάντα από το Παρίσι. Η καλή φήμη της Σχολής απλώθηκε γρήγορα και χρόνο με το χρόνο οι μαθητές αυξάνονταν συνέχεια. Στο διάστημα 1905-1910 φοίτησαν περισσότεροι από 4.500 μαθητές, δείγμα της πολυπληθούς εβραϊκής Κοινότητας την εποχή εκείνη. Το ζεύγος Καρμόνα στο μεταξύ αντικατέστησε το ζεύγος Λαχανά.

To 1911-1913 αποφοίτησαν 936 μαθητές. Παρατηρήθηκε ελάττωση του αριθμού των μαθητών λόγω των βαλκανικών πολέμων. Αυτή την περίοδο παρατηρείται μετανάστευση πολλών οικογενειών Εβραιογιαννιωτών κυρίως προς την Αμερική, όπου ίδρυσαν Γιαννιώτικη Συναγωγή.

Την ταραχώδη αυτή εποχή η κεντρική Alliance δεν μπορούσε να χρηματοδοτήσει το σχολείο. Έπειτα από μεσολάβηση του τότε διευθυντή ο Μποχωράκης Λεβή έκανε μια γενναιόδωρη προσφορά με τέτοιο τρόπο, ώστε οι 212 μαθητές, που φοιτούσαν τότε, να συνεχίσουν τις σπουδές τους.

Με τον καιρό οι δυσκολίες ξεπεράστηκαν και το 1915 λειτουργούσαν 8 τάξεις (δημοτικό και σχολαρχείο) με ωράριο διδ/λίας 8-1 το πρωί και 1-6 το απόγευμα, με μια μικρή μεσημεριανή διακοπή για το γεύμα. Η σχολή πρόσφερε καθημερινά στους φτωχούς μαθητές φαγητό, ενώ κατά τις περιόδους των εβραϊκών εορτών μοίραζε σχολικό υλικό και ιματισμό. Το πρόγραμμα περιελάμβανε διδασκαλία της Εβραϊκής και Ελληνικής γλώσσας με ιδιαίτερη έμφαση στη Γαλλική, στην οποία διδάσκονταν η Γαλλική ιστορία και λογοτεχνία.

Στις 6 Ιουλίου 1915 έγινε η σχολική γιορτή απονομής βραβείων στην εβραϊκή σχολή Alliance, η οποία λειτούργησε μέχρι τον πόλεμο του 1940. Τίμησαν τη γιορτή πολλοί επίσημοι, ανάμεσά τους οι πρόξενοι Γαλλίας και Τουρκίας.

Το 1919 στη σχολή στεγάζονταν στρατώνες, επειδή οι στρατώνες κάηκαν, γι’ αυτό τα μαθήματα γίνονταν στη Συναγωγή.Παρά τις αντίξοες συνθήκες που παρουσιάστηκαν κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων η σχολή συνέχισε να λειτουργεί.

Το 1919 προσλήφθηκε στην Alliance ως δάσκαλος της γαλλικής γλώσσας ο Ιωσήφ Καπούλιας, ο γνωστός μετέπειτα Ελληνοεβραίος ποιητής Γιωσέφ Ελιγιά, ο οποίος ήταν απόφοιτος της σχολής.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στην Alliance, σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, γίνονταν πολλές κι αξιόλογες εκδηλώσεις.

Το 1928 το σχολείο τέθηκε υπό την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας και η ελληνική κυβέρνηση αναγνώρισε τη σχολή, η οποία τότε έδινε έμφαση στην ελληνική γλώσσα. Διόρισε μάλιστα και Έλληνες δασκάλους, ενώ στα προηγούμενα χρόνια οι διδάσκοντες πληρώνονταν από επιχορηγήσεις της Alliance Παρισίων σαν παράρτημα που ήταν.

ΕΛΛΗΝΕΣ ΔΑΣΚΑΛΟΙ

Από εκθέσεις επιθεωρητών του 1930 και 1937 τις οποίες μου παραχώρησε ο ιστοριοδίφης και συγγραφέας Πάνος Τζιόβας, μαθαίνουμε ότι δάσκαλοι Έλληνες που δίδαξαν αυτές τις περιόδους στο εξατάξιο μικτό με εγγραφέντες μαθητές 316 (έπειτα από συγχώνευση του τριταξίου θηλέων) ήταν οι δασκάλες Ζαφειρίδου Ασπασία, πτυχιούχος Αρσακείου, η Λαμπάτου Ελένη, πτυχιούχος του τριταξίου Διδασκαλείου ιωαννίνων, ο δάσκαλος Αδάμ Παρθενίου, υποδιδασκαλείου Μοναστηρίου εκ Β. Ηπείρου, ο δάσκαλος Σάκος Ιωάννης, πτυχιούχος διδ/λείου Αθηνών, η δασκάλα Τσακαλώτου Αθηνά πτυχιούχος Αρσακείου Αθηνών, εκ Πρεβέζης και ο δάσκαλος Παπάς Βασίλειος πτυχιούχος τριταξίου διδ/λείου Ιωαννίνων, μετεκπαιδευθείς στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Σε έκθεση της 3ης Ιουνίου 1937 επιθεωρήθηκαν η Αθηνά Τσακαλώτου, η Αντιγόνη Τσαφύλη εξ Ιωαννίνων απόφοιτος Ελισαβετείου Παρθεναγωγείου Ιωαννίνων, με μετεκπαίδευση στο μονοτάξιο τμήμα του διδ/λείου Ιωαννίνων, ο δάσκαλος Νικόλαος Σαράτσης εξ Ιωαννίνων, απόφοιτος Μονοταξίου διδ/λείου Ιωαννίνων, ο δάσκαλος Ευάγγελος Ζαγόρος, εξ Ιωαννίνων, απόφοιτος Μαρασλείου Διδασκαλείου, πτυχιούχος Φιλοσοφικής Σχολής Παν/μίου Αθηνών για τον οποίο ιδιαίτερα ο Επιθεωρητής γράφει πολλά ευμενή σχόλια για το διδασκαλικό του έργο και την αφοσίωσή του σ’ αυτό.

Το 1932 τη διεύθυνση του σχολείου ανέλαβε το ζεύγος Μορδεχάι Πιτσιών και από τότε πέρασε στην ευθύνη της Κοινότητας, καθόσον η κυβέρνηση ήταν αντίθετη με την ξενόγλωσση διδασκαλία και η Alliance θεωρούνταν «ξένο σχολείο».

Δάσκαλοι που δίδαξαν κατά το έτος 1939, όπως μου αφηγήθηκε ο αείμνηστος Έμπης Σβώλης, ήταν ο Νικ. Σαράτσης (Ελληνικών), ο Αχάμ Μπενσιών (εβραιοδιδάσκαλος), ο Αδάμ Παρθενίου (Ελληνικών), ο Μωυσής Μάτσας (Γαλλικών), ο Παπάς Βασίλειος (Ελληνικών).

Βέβαια εκτός αυτών των παλαιών Ελλήνων δασκάλων έχουμε σκόρπιες προφορικές πληροφορίες και για άλλες δασκάλες όπως την Ελένη Μέλη, την Ερικέτη Βασ. Κραψίτη και τη μητέρα του Κων/νου Φράγκου, καθηγητή Παν/μίου Θεσσαλονίκης.

Εκτός των Ισραηλιτοπαίδων φοιτούσαν στην Alliance, για την εκμάθηση των Γαλλικών, όπως θα θυμούνται οι παλιότεροι και πολλά παιδιά χριστιανικών οικογενειών.

Το σχολείο συνέχισε τη λειτουργία του σαν Κοινοτικό μέχρι το 1940 με 301 μαθητές.

Στην περίοδο της Χιτλερικής Κατοχής (1941-44) συνεχίστηκε η διδ/λία των Εβραϊκών από το ραββίνο – δάσκαλο Μπενσιών Κοέν (ίσως είναι ο ίδιος που μου αφηγήθηκε ο Ε. Σβώλης), ο οποίος παρέμεινε στη θέση του μέχρι την 25η Μαρτίου 1944, ημέρα της εξόντωσης του 91% του πληθυσμού της Εβραϊκής Κοινότητας Ιωαννίνων.

Αξίζει να αναφερθεί ότι προπολεμικά Ισραηλιτών παιδιά εκτός από τη Ζωσιμαία, αποφοίτησαν κατά τα έτη 1927-1928 και 1928-1929 από τη Δημόσια Εμπορική Σχολή Ηπείρου (έξι τον αριθμό) (βλ. «Ηπειρωτικά Χρονικά» 2002 – άρθρο Μαρίας Παπαδάκη).

Η ΤΡΙΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

Κατά την τρίτη περίοδο τα παιδιά όσων επέζησαν του Ολοκαυτώματος φοιτούσαν στα κοντινά τους δημοτικά σχολεία όπως στο 9ο Δημοτικό Σχολείο, και στην Καπλάνειο κυρίως.

Στις 31/12/1946 το λειτουργούν 4/τάξιο Ισραηλιτικό δημ. σχολείο επί της οδού Γιωσέφ Ελιγιά (παραπλεύρως της έξω Συναγωγής) μετονομάστηκε σε 9ον τετρατάξιον δημοτικόν σχολείον Ιωαννίνων, εκπαιδευτικής περιφερείας Ζαγορίου – Μετσόβου.

Κατά τα μέσα του 1950 (;) η Ισραηλιτική Κοινότητα των Ιωαννίνων κατάφερε να ιδρύσει αμιγώς Εβραϊκό Σχολείο (3/θέσιο και Νηπιαγωγείο όπως με πληροφόρησαν) στο τέλος της οδού Κουντουριώτη.

Στην αρχή και για λίγο χρονικό διάστημα διευθύντρια ήταν (κατά τη δασκάλα Λίτσα Σακελλαρίου) η κ. Μουντάκη. Έπειτα διευθυντής ανέλαβε ο Λεωνίδας Τσαούσης.

Σ’ αυτό το σχολείο υπηρέτησαν οι αδιόριστες δασκάλες που τις πλήρωνε η Ισραηλιτική Κοινότητα: Βαρβάρα Γιακουμή (1957-58) και Ελένη Βλάχου (1959-60) στις τάξεις Α’ και Β’ με 8 μαθητές.

Το Σάββατο δίδασκε την εβραϊκή γλώσσα ο αείμνηστος φιλόλογος Ιωσήφ Μάτσας, ο γνωστός έμπορος υαλικών.

Στη συνέχεια υπηρέτησαν η Λίτσα Σακελλαρίου (1959-60) στις τάξεις Α’ και Β’, η οποία με πληροφόρησε ότι πρόεδρος της Ισραηλ. Κοινότητας τότε ήταν ο Ιωσήφ Κοέν και γραμματέας η Ρόζα Λεβή. Έπειτα υπηρέτησε η Παναγιώτα Παπαδοπούλου στις Α’ και Β’ τάξεις με 12-13 μαθητές.

Το 1962 υπηρέτησε για λίγους μήνες η Ελένη Σιάχαλου. Σιγά-σιγά οι μαθητές του σχολείου αυτού λιγόστεψαν μέχρι που έγινε μονοθέσιο με μόνο δάσκαλο – δ/ντή το Λεωνίδα Τσαούση.

Το νηπιαγωγείο των Ισραηλιτοπαίδων ήταν ιδιωτικό και είχε τον τίτλο «ΙΔΙΩΤΙΚΟΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΝ – ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΑΡΑ». Οι νηπιαγωγοί που δίδασκαν, προσλαμβάνονταν σαν Κοινοτικές και ήταν προσωρινές. Σ’ αυτό υπηρέτησαν η Τέπη Μουσαφίρη και μετά από αυτήν η Λίτσα Βακάλη το 1955 από το Σεπτέμβριο μέχρι το Δεκέμβριο, κατά τη μαρτυρία της ίδιας.

Σε επιστολή που μου έστειλε ο αείμνηστος Σαμουήλ Βραχωρίτης, μαθητής αυτού του σχολείου, μεταξύ των άλλων γράφει για τον Λεων. Τσαούση τα πιο θερμά λόγια και ότι «αποτελεί μια από τις πιο ζεστές αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων». Όσο για τον αριθμό των μαθητών μού έκανε γνωστό ότι ποτέ δεν ξεπέρασε τους 25.

Το σχολείο αυτό επί της οδού Κουντουριώτη πρέπει να έκλεισε το 1965 (;) και οι λίγοι μαθητές που υπήρχαν φοιτούσαν στα άλλα σχολεία της πόλης.

* * *

Συνοψίζοντας θα λέγαμε ότι τα παραπάνω στοιχεία μας δίνουν μια επαρκή εικόνα για την παιδεία των Εβραίων στα Γιάννινα, από την περίοδο της Τουρκοκρατίας μέχρι τον περασμένο αιώνα, η οποία όμως με το πέρασμα των χρόνων συνάντησε πολλαπλές δυσκολίες και προβλήματα, κάποια από τα οποία αντιμετωπίστηκαν σε έναν ικανοποιητικό βαθμό.

Ημερίδα για εκπαιδευτικούς της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας στα Ιωάννινα την Πέμπτη 8 Σεπτεμβρίου 2011

ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ

ΤΗΣ Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας

ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΝΕΚΦΕ

(http://www.helas.gr/conf/2011/)

Αίθουσα Σεμιναρίων, Τμήμα Φυσικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Πέμπτη, 8 Σεπτεμβρίου 2011

Η Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία (Ελ.Ασ.Ετ.), ο επίσημος φορέας των Ελλήνων που ασχολούνται επαγγελματικά με την έρευνα και την διδασκαλία σε θέματα Αστρονομίας και Αστροφυσικής, στα πλαίσια του 10^ου Διεθνούς της Συνεδρίου στα Γιάννενα, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Υπευθύνων Εργαστηριακών Κέντρων Φυσικών Επιστημών (ΠΑΝΕΚΦΕ), λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στον χώρο της Παιδείας και προκειμένου να τονωθεί η εκπαίδευση στην Αστρονομία, οργανώνει σχετική ημερίδα για τους εκπαιδευτικούς, κατά την διάρκεια του Συνεδρίου έχοντας υπ΄όψην της όλες τις διεθνείς πρακτικές.

Στα πλαίσια της ημερίδας θα δοθούν σχετικές ομιλίες σε θέματα που διδάσκονται στο σχολείο εμπλουτισμένες με όλες τις τελευταίες εξελίξεις και θα γίνει προσπάθεια σύνδεσής τους με την καθημερινή πρακτική του σχολείου. Θα μοιραστεί σχετικό ηλεκτρονικό υλικό.

Οργανώνεται επίσης συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα ¨ Το Νέο Σχολείο και ο ρόλος της Αστρονομίας¨. Μετά το πέρας της ημερίδας θα ακολουθήσει βραδιά παρατήρησης με τηλεσκόπιο και με συγκεκριμένες προτάσεις για παρατήρηση στο Σχολείο.

Δηλώσεις συμμετοχής μπορείτε να συμπληρώσετε στην ιστοσελίδα του συνεδρίου http://www.helas.gr/conf/2011/education_regist.doc Θα δοθεί βεβαίωση συμμετοχής. Δεν θα υπάρξει κόστος συμμετοχής.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

15:15-16:00 Εγγραφή Εκπαιδευτικών.

16:00-16:45 Εκροή ύλης από Μαύρες Τρύπες, Καθ. Ν. Κυλάφης, Πανεπιστήμιο Κρήτης.

16:45-17:30 Ο ρόλος των υπολογιστών στην σύγχρονη Γαλαξιακή Έρευνα, Δρ. Π. Πάτσης, Διευθυντής Ερευνών, Ακαδημία Αθηνών.

17:30-18:00 Καφές

18:00-18:30 Εκπαιδευτικά Προγράμματα Αστεροσκοπείου Σκίνακα, Καθ. Ι. Παπαμαστοράκης, Πανεπιστήμιο Κρήτης.

18:30-18:45 Εμπειρίες από την Ελληνική συμμετοχή στην Μαθητική Ολυμπιάδα Αστρονομίας, Καθ. Ι. Σειραδάκης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

18:45-20:45 Στρογγυλό τραπέζι: Το Νέο Σχολείο και ο ρόλος της Αστρονομίας

Εισηγητές: Καθ.Λ. Βλάχος, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Καθ. Ι. Σειραδάκης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Δρ. Δ. Τσαούσης, Σχολικός Σύμβουλος ΠΕ4 Ν. Ιωαννίνων, Σεραφείμ Σπανός, Υπεύθυνος Ε.Κ.Φ.Ε. Ν. Μαγνησίας, και προσκεκλημένοι ομιλητές από τις επιτροπές του Υπουργείου Παιδείας για την διοργάνωση του Νέου Σχολείου.

20:45-21:30 Επίσκεψη στα Posters και την έκθεση φωτογραφίας.

21:30-22:30 Παρατηρήσεις με τηλεσκόπιο (αν ο καιρός το επιτρέπει).

ΜΙΝΙ ΚΡΑΧ στο εκπαιδευτικό σύστημα

Χιροσίμα (Φαραντούρη - Λιβανελί)

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ στο ligapola: Χιροσίμα η επόμενη μέρα

Δείξτε λίγη συμπόνοια, κύριε Σμπόνια!

Περισσότερα ΕΔΩ

Στα άδυτα του CERN

Από εδώ ξεκινούν τα πρωτόνια για να επιταχυνθούν. Διακρίνεται η φιάλη υδρογόνου που τα περιέχει.

Σπίτια με τοίχους σαν ζωγραφιά

Στο χωριό Σεντ Ζενί στη Γαλλία, πολύ κοντά στο CERN ( μισή ώρα με τα πόδια) συνηθίζουν να ζωγραφίζουν τους τοίχους, σύμφωνα με τον συνάδελφο και φίλο Η. Κ. που βρίσκεται σε εκπαιδευτική πολυήμερη επίσκεψη στο CERN, και έστειλε τις φωτογραφίες - πίνακες.

Για το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο CERN, μερικοί συμμετέχοντες (ΕΔΩ )

Που βρίσκεται η Λάρισα; Πέμπτη μετά τον Ολυμπιακό.

Μαργαριτάρια από μαθητικά διαγωνίσματα

Mάθημα: Κοινωνική & Πολιτική Αγωγή
ΕΡ.: Τι είναι αστικός και τι ημιαστικός πληθυσμός;
ΑΠ.: Αστικός πληθυσμός είναι τα μπλε λεωφορεία και ημιαστικός τα λεωφορεία που μας πηγαίνουν σε άλλες πόλεις π.χ. Θεσσαλονίκη, Αγρίνιο κτλ.

ΕΡ.: Τι είναι δασμός;
ΑΠ.: Δασμός είναι ο φόρος που πληρώνουν για το δάσος.

Μάθημα: Θρησκευτικά
ΕΡ.: Ποιες γιορτές ονομάζονται κινητές και ποιες ακίνητες;
ΑΠ.: α) Κινητές είναι οι γιορτές που ο παπάς βγαίνει στην πύλη και χορεύει και ακίνητες αυτές που ο παπάς δεν χορεύει.
β) Οταν στη γιορτή τρώμε και χορεύουμε τότε είναι κινητή, ενώ όταν απλώς τρώμε είναι ακίνητη.

ΕΡ.: Τι γνωρίζετε για τον βυζαντινό ρυθμό;
ΑΠ.: Οι βυζαντινοί ό,τι κι αν έκαναν το έκαναν με ρυθμό, γι' αυτό ονομάστηκε βυζαντινός ρυθμός.

ΕΡ.: Τι ξέρετε για την Αγία Γραφή και τα βιβλία της;
ΑΠ.: Κάποτε, πριν από πολλά χρόνια, υπήρξε μια γυναίκα που ήταν πολύ πιστή στον Θεό και τόσο καλή που τη φώναζαν αγία. Και επειδή έγραφε όλο ποιήματα για τον Χριστό την ονόμασαν Αγία Γραφή.

Μάθημα: Φυσική
ΕΡ.: Ποια κύματα ονομάζονται διαμήκη και ποια εγκάρσια;
ΑΠ.: α) Εγκάρσια ονομάζονται εκείνα που είναι εγκαρσιακά και διαμήκη εκείνα που είναι διαμηκιακά.
β) Τα εγκάρσια είναι τα κύματα που αποφεύγουν ένα εμπόδιο. Τα διαμήκη είναι τα κύματα που πηγαίνουν ευθεία.

ΕΡ.: Τι είναι τα ραδιοϊσότοπα και πού χρησιμοποιούνται;
ΑΠ.: Τα ραδιοϊσότοπα τα χρησιμοποιούμε στις τηλεοράσεις.

ΕΡ.: Τι ονομάζουμε εξάτμιση, τι βρασμό, τι εξαέρωση και τι υγροποίηση;
ΑΠ.: Εξάτμιση ονομάζουμε αυτή που έχει πίσω το αυτοκίνητο, βρασμό ονομάζουμε το νερό όταν βράζει, εξαέρωση είναι όταν βγάζουμε από το καλοριφέρ τα νερά και υγροποίηση όταν σβήνουμε τη φωτιά.

Μάθημα: Ιστορία
ΕΡ.: Τι γνωρίζεις για τους Φαναριώτες;
ΑΠ.: α) Οι Φαναριώτες φύλαγαν τον βασιλιά και κρατούσαν φανάρι.
β) Μερικοί Ελληνες ονομάστηκαν Φαναριώτες γιατί στα χωριά τους είχαν πολλά και μεγάλα φανάρια.

ΕΡ.: Τι γνωρίζεις για τη Στάση του Νίκα;
ΑΠ.: Παλιά είχαν μια στάση κι εκεί κάποιοι νίκησαν, γι' αυτό την είπαν «Στάση του Νίκα».

ΕΡ.: Ποια μέτρα πήρε ο Καποδίστριας για την οικονομία;
ΑΠ.: Ο Καποδίστριας έβγαλε για πρώτη φορά τους φοίνικες με δικά του λεφτά και έφερε την πατάτα. Αλλά επειδή στους άλλους δεν άρεσε η πατάτα, τον σκότωσαν.

ΕΡ.: Τι γνωρίζεις για την περίοδο του Διαφωτισμού;
ΑΠ.: Διαφωτισμό είχαμε όταν στη Γη είχε πολύ φως και καθόλου νύχτα.

Μάθημα: Γεωγραφία
ΕΡ.: Τι γνωρίζετε για την έρημο Σαχάρα;
ΑΠ.: Στην έρημο Σαχάρα έχει ερημιά. Δεν υπάρχει ψυχή.

ΕΡ.: Ποια είναι η πρωτεύουσα της Κύπρου;
ΑΠ.: Η Λευκορωσία.

ΕΡ.: Τι είναι κλίμα και τι καιρός;
ΑΠ.: Κλίμα είναι όταν φυτεύουμε κάτι στον κήπο και βγαίνουν φυτά. Καιρός είναι όταν βρέχει κι όταν κάνει ήλιο.

ΕΡ.: Περιγράψτε το κλίμα της Ελλάδας.
ΑΠ.: Η Ελλάδα έχει πολλά κλίματα. Το πρωί έχει τροπικό, το μεσημέρι πολικό και το βράδυ καλό. Γι' αυτό το κλίμα της Ελλάδας είναι από τα καλύτερα.

ΕΡ.: Πού βρίσκεται η Λάρισα;
ΑΠ.: Πέμπτη μετά τον Ολυμπιακό.

tovima.gr, 8/7/2011

Κατάργηση Ειδικού Σχολείου κωφών. Κοινοβουλευτικός έλεγχος Κανέλη - Χριστοφιλοπούλου.

Το ισχυρότερο μαγνητικό πεδίο (91,4 Τ) δημιούργησαν Γερμανοί ερευνητές.

Το ισχυρότερο μαγνητικό πεδίο του κόσμου δημιούργησαν Γερμανοί ερευνητές

Για την παραγωγή του μαγνητικού πεδίου χρειάστηκε μια συστοιχία τεράστιων πυκνωτών (Πηγή: Helmholtz-Zentrum Dresden-Rossendorf)

Δρέσδη, Γερμανία
Χρησιμοποιώντας ένα γιγάντιο πηνίο βάρους 200 κιλών -το μόνο που θα μπορούσε να αντέξει τη δοκιμασία- ερευνητές στη Δρέσδη πέτυχαν νέο παγκόσμιο ρεκόρ παράγοντας ένα βραχύβιο μαγνητικό πεδίο με ένταση 91,4 Tesla, δηλαδή 1.900 φορές πιο ισχυρό από ένα μαγνητάκι ψυγείου και ενάμισι εκατομμύριο φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο της Γης.

Το μαγνητικό πεδίο δημιουργήθηκε στο Κέντρο «Χέλμζολτζ» της Δρέσδης για ερευνητικούς λόγους -όπως εξηγεί ανακοίνωση του κέντρου, η η πειραματική διάταξη χρησιμοποιείται για τη μελέτη υλικών που χρησιμοποιούνται στην ηλεκτρονική, καθώς και για την ανάπτυξη υπεραγώγιμων υλικών, τα οποία επιτρέπουν τη διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος χωρίς καμία αντίσταση.

«Το πραγματικό ενδιαφέρον μας δεν ήταν να φτάσουμε σε ακραίες τιμές πεδίου, αλλά να το χρησιμοποιήσουμε στην επιστήμη υλικών» δηλώνει ο Χοακίμ Βοζνίτζα, διευθυντής του Εργαστηρίου Μαγνητικών Πεδίων στο Κέντρο «Χέλμζολτζ».

Η κατάρριψη του ρεκόρ ήταν δύσκολη από τεχνική άποψη. Το μαγνητικό πεδίο δημιουργήθηκε διοχετεύοντας ένα ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα σε ένα πηνίο, δηλαδή ένα αγώγιμο καλώδιο τυλιγμένο σε σχήμα κύλινδρου.

Το πρόβλημα είναι ότι το μαγνητικό πεδίο ασκεί μια ισχυρή δύναμη, τη λεγόμενη δύναμη Λόρενζ, στο ηλεκτροφόρο πηνίο από το οποίο ξεπήδησε. Η δύναμη αυτή προσπαθεί κατά κάποιο τρόπο να σπρώξει τα ηλεκτρικά φορτία έξω από το καλώδιο του πηνίου. Και όσο ισχυρότερο είναι το μαγνητικό πεδίο, τόσο ισχυρότερη είναι και η δύναμη Λόρενζ.

«Ένα πηνίο από χαλκό θα διαλυόταν» αναφέρει ο Δρ Βοζνίτζα, περιγράφοντας ένα υποθετικό σενάριο για αυτή τη σύγκρουση ανάμεσα στο πεδίο και το μέταλλο του πηνίου.

«Στα 100 Tesla, η δύναμη Λόρενζ στο χάλκινο καλώδιο θα δημιουργούσε πίεση 40.000 φορές μεγαλύτερη από την ατμοσφαιρική πίεση στο επίπεδο της θάλασσας» επισημαίνει.

Για να δημιουργήσουν το πεδίο των 91,4 Tesla, οι ερευνητές χρησιμοποιήσαν τελικά όχι ένα αλλά δύο ενισχυμένα πηνία, από τα οποία το ένα δημιούργησε ένα πεδίο των 50 Tesla και το άλλο ένα δεύτερο πεδίο περίπου 40 Tesla.

Η τελική διάταξη των δύο πηνίων είχε μέγεθος βαρελιού και βάρος 200 κιλά (ένθετη αριστερά).

Όταν ενεργοποιήθηκε από έναν ισχυρό ηλεκτρικό παλμό που διοχετεύτηκε στο πηνίο, το πεδίο διατηρήθηκε για μόλις 0,02 δευτερόλεπτα.

Μέχρι σήμερα, το παγκόσμιο ρεκόρ ανήκε στο Εθνικό Εργαστήριο του Λος Άλαμος στις ΗΠΑ, το οποίο είχε φτάσει μέχρι τα 89 Tesla.

Ένα μέσο μαγνητάκι ψυγείο έχει περίπου 0,05 Tesla, ενώ το μαγνητικό πεδίο της Γης έχει περίπου 60 microtesla κοντά στους πόλους του πλανήτη.

Newsroom ΔΟΛ

Διαχρονικά συνθήματα

Μια μαύρη τρύπα καταπίνει ένα άστρο

Κοσμικό γεύμα

Η επιθανάτια λάμψη ενός άστρου που χάνεται σε μαύρη τρύπα

Μέχρι πρόσφατα γνώριζαν πώς γίνεται στη θεωρία, τώρα το είδαν και στην πράξη. Για πρώτη φορά οι αστροφυσικοί μπόρεσαν να παρατηρήσουν τις τελευταίες στιγμές ενός άστρου καθώς αυτό «καταπίνεται» από μια μαύρη τρύπα. Και το φαινόμενο είναι εντυπωσιακό από όλες τις απόψεις.

Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες και φωτεινότερες εκρήξεις που έχουν καταγραφεί ως σήμερα -η ισχυρή ενέργειά της διέσχισε 3,8 δισ. έτη φωτός για να φθάσει ως τη Γη και τα σημάδια της εξακολουθούν να είναι ορατά δυόμισι μήνες μετά.

Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Γουόρικ εντόπισε σε αυτή το «κύκνειο άσμα» ενός άστρου το οποίο απορροφάται από τη μαύρη τρύπα του κέντρου ενός μακρινού Γαλαξία και το περιγράφει «καρέ-καρέ» σε άρθρο της που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Science.

Επικίνδυνη πορεία

Το άστρο, όπως αναφέρουν οι ειδικοί, πρέπει να παρεξέκλινε από την πορεία του, να βρέθηκε πολύ κοντά στη μαύρη τρύπα και να «πιάστηκε» από τις τεράστιες βαρυτικές δυνάμεις της.

Η «έκλαμψη ακτίνων γ» (GRB) που εξέπεμψαν οι τελευταίες στιγμές του συνελήφθη από το Τηλεσκόπιο Burst Alert του διαστημικού ερευνητικού σκάφους Swift, το οποίο «ειδοποιεί» τους ειδικούς για οποιαδήποτε έκρηξη ακτινοβολίας γ αντιληφθεί στον ουρανό. Οι εκλάμψεις που εντοπίζει συνήθως προέρχονται από την κατάρρευση κάποιου γηραιού άστρου _ είναι δηλαδή μεμονωμένες και σύντομες.

Το συγκεκριμένο συμβάν όμως, το οποίο καταγράφηκε στις 28 Μαρτίου και πήρε την κωδική ονομασία Sw 1644-57, είχε διαφορετικά χαρακτηριστικά. Το πιο περίεργο ήταν ότι παρουσίασε τέσσερις εκλάμψεις μέσα σε τέσσερις ώρες.

Η δραστηριότητα αυτή έβαλε τους ερευνητές σε σκέψεις. «Ταίριαζε απόλυτα με αυτό που θα περιμέναμε να δούμε αν ρίχναμε ένα άστρο μέσα σε μια μαύρη τρύπα» δήλωσε στο BBC ο Αντριου Λίβαν, αστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ και επικεφαλής της ομάδας.

Ορατές από … σπόντα

Σύμφωνα με τη θεωρία, μαύρες τρύπες θα πρέπει να υπάρχουν στο κέντρο των περισσότερων μεγάλων γαλαξιών. Ορισμένες περιβάλλονται από αέρια, οπότε μπορεί κανείς να παρατηρήσει εκπομπές φωτός όταν αυτά απορροφώνται μέσα στην τρύπα.

Εκείνες όμως που βρίσκονται στο κέντρο των γαλαξιών δεν περιβάλλονται από αέρια, οπότε είναι αόρατες για εμάς -εκτός και αν ένα αντικείμενο, όπως ένα άστρο, πέσει μέσα τους δημιουργώντας ισχυρές εκλάμψεις.

Όταν ένα άστρο «καταπίνεται» από μια μαύρη τρύπα υφίσταται τεράστιες βαρυτικές δυνάμεις που κυριολεκτικά το συνθλίβουν. Αρχικά επιμηκύνεται παίρνοντας «σχήμα μπανάνας» όπως λένε οι ειδικοί. Τότε η εσωτερική άκρη του -αυτή που βρίσκεται προς την πλευρά της τρύπας- περιστρέφεται πολύ πιο γρήγορα από την εξωτερική, με αποτέλεσμα το άστρο να επιμηκύνεται ακόμη περισσότερο και να παίρνει σχήμα δίσκου ο οποίος «τυλίγεται» γύρω από την τρύπα.

Καθώς μέρος της μάζας του αρχίζει να πέφτει μέσα σε αυτήν, το άστρο συμπιέζεται ακόμη περισσότερο και απελευθερώνει τεράστια ακτινοβολία κάνοντας «ορατή» τη μαύρη τρύπα. Το φαινόμενο, το οποίο αποκαλείται μίνι-κβάζαρ, είναι εξαιρετικά σπάνιο -υπολογίζεται ότι συμβαίνει μια φορά κάθε εκατό εκατομμύρια χρόνια σε έναν γαλαξία.

Απίστευτη ενέργεια

Κάτι τέτοιο παρατήρησαν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Γουόρικ στα χαρακτηριστικά της ακτινοβολίας που συνέλαβε το Swift. «Η μόνη εξήγηση που ταιριάζει στο μέγεθος, στην ένταση, στη χρονική κλίμακα και στη διακύμανση αυτού του γεγονότος είναι ότι μια τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο του συγκεκριμένου Γαλαξία τράβηξε μέσα της ένα μεγάλο άστρο και το συνέθλιψε» επεσήμανε ο κ. Λίβαν σε σχετική πανεπιστημιακή ανακοίνωση.

Ο Γαλαξίας στον οποίο οι ειδικοί εντοπίζουν το γεγονός βρίσκεται προς την κατεύθυνση του αστερισμού του Δράκοντα και απέχει 3,8 δισ. έτη φωτός από τη Γη. Ο κ. Λίβαν θεωρεί ότι το συμβάν έγινε ορατό σε εμάς μόνο και μόνο επειδή το ηλιακό μας σύστημα έτυχε να βρίσκεται προς την κατεύθυνση όπου εκτοξεύθηκε η ενέργεια. «Αφού συνέθλιψε το άστρο η στροβιλιζόμενη μαύρη τρύπα δημιούργησε δύο πίδακες ακτινοβολίας, ένας εκ των οποίων εκτοξεύθηκε κατ’ ευθείαν προς τη Γη».

Βήμα Science

ΣΧΕΤΙΚΑ Παρατηρήθηκε άστρο που καταπίνεται από μαύρη τρύπα.

Μικρός σεισμός (3,7 R) κοντά στην Κόνιτσα.

Μικρός σεισμός 3,7 R σήμερα το πρωϊ 17 Ιουνίου 2011 στις 4 και 29, με γεωγραφικό πλάτος 40,09 Βόρεια, γεωγραφικό μήκος 20,74 ανατολικά με επίκεντρο 5 Km ΒΒΔ της Κόνιτσας - 48 Km BBΔ των Ιωαννίνων (με εστιακό βάθος μικρότερο των 10 Κm)

Λίγο αργότερα (στις 4h και 57min) μικρότερη σεισμική δόνηση (1,9 R) πιο μακρυά (22 Km Δυτικά Βόρειο Δυτικά της Κόνιτσας - 60 Km Βόρεια Βόρειο Δυτικά των Ιωαννίνων) σε συντεταγμένες γεωγραφικό πλάτος 40,15 Βόρεια - γεωγραφικό μήκος 20,53 ανατολικά

Στη συνέχεια 2,4 R στις 5h και 2min

Αν η μοίρα το φέρει να συναντηθούμε με έναν εξωγήϊνο, ας μην του δώσομε απερίσκεπτα το χέρι, μπορεί να είναι από αντιύλη!

Είμαστε λίγο πιό κοντά στη κατανόηση της γένεσης και εξέλιξης του Σύμπαντος;

Φυσικοί επιστήμονες του CERN, δηλαδή του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πυρηνικής Έρευνας, που βρίσκεται κοντά στη Γενεύη, έχουν ανακοινώσει ότι κατόρθωσαν να απομονώσουν άτομα αντιύλης, συγκεκριμένα 309 αντιυδρογόνα, για περίπου 1000 δευτερόλεπτα ή 16 λεπτά. Πρόκειται για ένα μεγάλο και δύσκολο επίτευγμα, που μπορεί να αποκαλύψει περαιτέρω μυστήρια τόσο για το μικρόκοσμο των σωματιδίων, όσο και για το μακρόκοσμο του Σύμπαντος.

Δεν ήταν η πρώτη φορά, όμως που παράγονται τεχνητά άτομα αντιύλης. «Συνήθως όμως εξαϋλώνονται ακαριαία, επειδή έρχονται σε επαφή με τη συμβατική ύλη» τονίζει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Γιώργος Γραμματικάκης(*), και προσθέτει:

Είναι αλήθεια ότι ο απλός άνθρωπος θεωρεί την αντιύλη ως μια οντότητα εξωτική. Ίσως επειδή με την ύλη και τα υλικά πράγματα αισθάνεται δεμένος με ποικίλους τρόπους -συχνά διόλου σοφούς!- η αντιύλη φαντάζει στο μυαλό του ως η πεμπτουσία της διαφυγής και του φανταστικού.

Για την επιστήμη, εντούτοις, η λέξη δεν έχει ιδιαίτερη φόρτιση, ούτε κρύβει κάποιο μυστήριο. Η συμβολή της, όμως, στη θεμελίωση της φυσικής υπήρξε πράγματι δεσπόζουσα.

Ας δούμε τα πράγματα από την αρχή. Τον κόσμο μας, τον υλικό κόσμο, συνθέτουν τα άτομα, που αποτελούνται από τα ηλεκτρόνια και έναν βαρύ πυρήνα. Δεν είναι λοιπόν «άτμητα», όπως πίστευε ο Δημόκριτος. Ο ίδιος ο πυρήνας συντίθεται από πρωτόνια και νετρόνια, ενώ τα ηλεκτρόνια διαγράφουν πολύπλοκες τροχιές και δίδουν σε κάθε άτομο τις χαρακτηριστικές του ιδιότητες.

Τους νόμους που διέπουν τον μικρόκοσμο των ατόμων -νόμους που παραβιάζουν την κοινή λογική- περιέγραψε η κβαντομηχανική, επίτευγμα διανοητικό από τα σπουδαιότερα στην ανθρώπινη ιστορία. Όταν γύρω στο 1926, ολοκληρώθηκαν οι κανόνες και οι εξισώσεις της, μια επανάσταση είχε συντελεστεί στην επιστήμη. Επανάσταση που, εκτός από το θεωρητικό μεγαλείο της, οδήγησε στη σημερινή τεχνολογική εποχή.

Η κβαντομηχανική, όμως, παρουσίαζε από τη γένεσή της μια σημαντική αδυναμία: Δεν ήταν συμβατή με την Ειδική Θεωρία της Σχετικότητας, που ο Αϊνστάιν είχε συλλάβει όντας ακόμα ταπεινός υπάλληλος σε ένα γραφείο ευρεσιτεχνιών. Μια σύνθεση των δύο θεωριών ήταν αναγκαία. Σε αντίθεση με τους πολιτικούς, οι φυσικοί την αλήθεια αναζητούν στη σύνθεση των ιδεών, όχι στον κατακερματισμό τους.

Τη σύνθεση αυτή πραγματοποίησε πρώτος ο Paul Dirac, ένας ιδιοφυής φυσικός με εμμονή στις αισθητικές αξίες της επιστήμης. Η θεωρία του Dirac, ενώ γεφύρωνε την Κβαντομηχανική με τη Σχετικότητα, είχε ωστόσο μια απαραίτητη προϋπόθεση: ότι εκτός από το ηλεκτρόνιο έπρεπε να υπάρχει ένα άλλο σωματίδιο, με την ίδια ακριβώς μάζα -αλλά με αντίθετο φορτίο!

Η πρόβλεψη αυτή ελάχιστους έπεισε. Λίγα όμως χρόνια αργότερα, ένα καινούριο σωματίδιο ανιχνεύθηκε στις κοσμικές ακτίνες, που βομβαρδίζουν τη γη μας από το διάστημα. Είχε την ίδια μάζα με το ηλεκτρόνιο, αλλά, αναπάντεχα, θετικό φορτίο. Ήταν το αντιηλεκτρόνιο, το πρώτο δηλαδή σωματίδιο αντιύλης. Εξαιτίας ακριβώς του θετικού του φορτίου ονομάσθηκε ποζιτρόνιο. Η τολμηρή πρόβλεψη του Dirac, καθηγητή ήδη στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, είχε επαληθευθεί.

Το πρώτο όμως αυτό σωματίδιο αντιύλης έμελλε να αποκτήσει πολλούς συντρόφους. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, όλων των ειδών τα αντισωματίδια άρχισαν να ανακαλύπτονται στους μεγάλους επιταχυντές, που κατασκευάστηκαν για να μελετήσουν τη δομή της ύλης. Ένα σημαντικό βήμα υπήρξε η ανακάλυψη του αντιπρωτονίου, που παρήχθη πρώτη φορά το 1955 σε βίαιες συγκρούσεις πρωτονίων. Όπως αναμενόταν, το αντιπρωτόνιο είχε την ίδια μάζα με το πρωτόνιο, αρνητικό όμως φορτίο.

Η γενίκευση των εξισώσεων του Dirac, που είχαν εν τω μεταξύ πετύχει οι θεωρητικοί φυσικοί, οδηγούσε σε μια συγκλονιστική πρόβλεψη: ότι σε κάθε σωματίδιο της ύλης, που υπήρχε στο Σύμπαν ή παραγόταν τεχνητά, αντιστοιχούσε και το αντισωματίδιό του. Με την ίδια πάντοτε μάζα, αλλά με αντίθετο φορτίο και κάποιες άλλες ηλεκτρικές ιδιότητες. Στην ύλη, με δύο λόγια, αντιστοιχούσε η αντιύλη! Ο κόσμος αποκτούσε μια βαθύτερη, όσο και ανεξήγητη, συμμετρία.

Την πρόβλεψη της αντιύλης σφραγίζει, ωστόσο, μια ιδιαίτερη παράμετρος. Το επιστημονικό έργο του Dirac, καθώς και το κλασικό του σύγγραμμα γύρω από τις αρχές της κβαντομηχανικής, διαθέτουν ιδιαίτερη κομψότητα και μαθηματική ομορφιά. Όταν το 1974 επισκέφθηκε το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ -είχε ήδη εγκατασταθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες- συμβούλευσε τους μεταπτυχιακούς φοιτητές να ενδιαφέρονται περισσότερο για την ομορφιά των εξισώσεών τους, και λιγότερο για το νόημα που έχουν!

Υπάρχει ωστόσο μια ιδιότητα της αντιύλης που κάνει τα πράγματα ακόμα πιο ενδιαφέροντα· ή, κατά κάποιον τρόπο, πιο ριψοκίνδυνα. Είναι ότι κάθε σύγκρουση της ύλης με την αντιύλη, ή και η απλή επαφή τους, οδηγεί σε μια πραγματική εξαΰλωση. Τα σωματίδια εξαφανίζονται, ενώ απελευθερώνεται άφθονη ενέργεια υπό μορφή φωτεινής ακτινοβολίας (m=Ec^2).

Η ύλη, δηλαδή, μετατρέπεται σε φως! [Αν π.χ. ένα κιλό ύλης «συναντηθεί» με ένα κιλό αντιύλης, τότε θα δημιουργηθεί μια τεράστια έκρηξη ισοδύναμης ισχύος 43 μεγατόνων ΤΝΤ, περίπου 3.000 φορές πιο ισχυρή από την ατομική βόμβα που κατέστρεψε την Χιροσίμα. Γι’ αυτό το λόγο, άλλωστε, στην επιστημονική φαντασία αφθονούν τα όπλα αντιύλης].

Μήτε, λοιπόν, στα αναρίθμητα αστέρια του ουρανού, μήτε στους πλανήτες είναι δυνατή η συνύπαρξη ύλης και αντιύλης. Το αποτέλεσμα θα ήταν τότε μια έκρηξη βίαιη και καταστροφική. Δεν μπορεί όμως να αποκλειστεί η ύπαρξη στο Σύμπαν μεγάλων ποσοτήτων αντιύλης, που είναι για πάντα χωρισμένες από την ύλη. Αυτό άλλωστε ισχυρίσθηκε ο ίδιος ο Dirac στην ομιλία του, όταν το 1933 δίκαια τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ. Με άλλα λόγια, είναι πιθανή η ύπαρξη αντιαστέρων, αντιπλανητών – ίσως και αντιανθρώπων!

Πριν όμως ο αναγνώστης βεβαιώσει ότι, για το τελευταίο τουλάχιστον, δεν υπάρχουν αμφιβολίες, ας υπογραμμισθεί ότι ο εντοπισμός της αντιύλης στο Σύμπαν είναι εξαιρετικά δυσχερής. Η αντιύλη είναι μια καθ’ όλα λογική και αξιοπρεπής μορφή της ύλης, κάτι σαν την κατοπτρική εικόνα της. Και τα χαρακτηριστικά της φαινόμενα, δεν θα διέφεραν καθόλου από εκείνα του κανονικού μας κόσμου. Ένα αστέρι από αντιύλη θα εξέπεμπε φως με τις ίδιες ακριβώς διαδικασίες, και θα είχε την ίδια εξέλιξη με το κανονικό αστέρι. Μήτε τα βαρυτικά φαινόμενα θα διέφεραν, και ένας αντιπλανήτης θα περιστρεφόταν γύρω από έναν υποθετικό αντιήλιο με τον ίδιο τρόπο όπως οι γνωστοί μας πλανήτες γύρω από τον ήλιο.

Έχει λοιπόν κάποια βάση η συμβουλή που δίδει ένας γνωστός φυσικός. Ότι αν η μοίρα το φέρει να συναντηθούμε με έναν εξωγήινο, ας μην του δώσομε απερίσκεπτα το χέρι. Ίσως να είναι φτιαγμένος από αντιύλη. Τότε η φιλική χειραψία θα καταλήξει σε μια κατακλυσμική έκρηξη!

Σε γήινη πάντως κλίμακα, μια μυστηριώδης έκρηξη το 1908 που κατέκαψε τα γύρω δάση στη Σιβηρία, δεν αποκλείεται να οφειλόταν σε ένα θραύσμα αντιύλης που κατάφερε να φθάσει ως τη γη. Ας σημειωθεί, μόνον, ότι ενώ η έκρηξη είχε την ισχύ μιας πυρηνικής βόμβας, το κομμάτι της αντιύλης, που ίσως την προκάλεσε, δεν θα υπερέβαινε σε μέγεθος ένα σπυρί στάρι!

Αν όμως τα σωματίδια αντιύλης έχουν ήδη αυτήν την ενδιαφέρουσα προϊστορία, γιατί τόσος θόρυβος γύρω από το πρόσφατο επιστημονικό επίτευγμα; Διότι, απλούστατα, οι ερευνητές κατάφεραν να δημιουργήσουν όχι μεμονωμένα σωματίδια αντιύλης, αλλά ολόκληρα αντιάτομα! Συγκεκριμένα, άτομα αντιυδρογόνου. Σε αντίθεση με το συμβατικό άτομο υδρογόνου, το αντιυδρογόνο διαθέτει ως πυρήνα το αντιπρωτόνιο, ενώ γύρω του περιστρέφεται ένα αντιηλεκτρόνιο -δηλαδή, ένα ποζιτρόνιο. Με ένα πολύπλοκο μάλιστα μαγνητικό σύστημα, οι επιστήμονες του CERN επέτυχαν να κρατήσουν τα αντιάτομα αυτά -έστω για ελάχιστο χρονικό διάστημα!- μακριά από άτομα της ύλης και την αμοιβαία τους εξαφάνιση.

Το επίτευγμά τους δεν σημαίνει, βέβαια, ότι κάποιες εφαρμογές της αντιύλης είναι επί θύραις. Παρόμοιες εφαρμογές, για το καλό ή το κακό, απαιτούν δεκαετίες. Η γοητεία όμως της αντιύλης έγκειται αλλού: Στο σημερινό Σύμπαν, η αντιύλη φαίνεται ότι λάμπει διά της απουσίας της. Η βαθύτερή της λοιπόν κατανόηση θα οδηγήσει σε απαντήσεις γύρω από την ίδια την γένεση και την εξέλιξη του Σύμπαντος. Αξίζει άλλωστε να υπογραμμισθεί, ότι η θεωρητική πρόβλεψη της αντιύλης στηρίχθηκε σε αρχές συμμετρίας και ομορφιάς. Όπως λοιπόν και στη ζωή, η αναζήτηση της ομορφιάς στην επιστήμη αποκαλύπτει έναν ολόκληρο κόσμο, που προσπαθεί να μας ψιθυρίσει την αλήθεια.”

(*)Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 6 Φεβρουαρίου 2011

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ από Alkimos archive

Να και ένα σχετικό ποιηματάκι:
(στα Αγγλικά):
(Σχόλιο του Γιάννη Φιορεντίνου)
The Perils of Modern Living

Well up above the tropostrata
There is a region stark and stellar
Where, on a streak of anti-matter
Lived Dr. Edward Anti-Teller.

Remote from Fusion's origin,
He lived unguessed and unawares
With all his antikith and kin,
And kept macassars on his chairs.

One morning, idling by the sea,
He spied a tin of monstrous girth
That bore three letters: A. E. C.
Out stepped a visitor from Earth.

Then, shouting gladly o'er the sands,
Met two who in their alien ways
Were like as lentils. Their right hands
Clasped, and the rest was gamma rays.

-- Harold P Furth